هما شاکریان - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
فرشید نوربخش - دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
امیرحسین خوشگفتارمنش - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان

ورمی کمپوست و کمپوست شدن یکی از روش های مناسب تبدیل مواد زاید آلی به کودهای آلی می باشد. کودهای آلی به سبب بهبود شرایط فیزیکی, شیمیایی و زیستی خاک باعث ارتقاء کیفی خاک می شوند. به علاوه احتمال آلودگی های زیست محیطی ناشی از این کودها در مقایسه با کودهای شیمیایی کمتر است[ ۳]. از بین عناصری که در اثر تجزیة کودهای آلی در خاک آزاد می شوند, نیتروژن مهم ترین عنصر تأثیر گذار بر رشد گیاه است. در خاک های کشاورزی نیتروژن معدنی به دلیل اثر مستقیمی که بر تغذیه گیاه، آبشویی نیترات و تصاعد فرم های گازی نیتروژن دارد, مورد توجه قرار گرفته است. افزایش اطلاعات درباره باز چرخ نیتروژن و کربن از کمپوست و ذخایر آلی خاک می تواندکلیدی برای حل مشکلات مربوط به آلودگی آب های زیر زمینی باشد[ ۱]. همچنین آگاهی از تاثیر سیستم های کشاورزی بر معدنی شدن نیتروژن خاک به منظور ارزیابی بهتر نیاز کودی محصولات کشاورزی و کاهش اثرهای آلوده کننده نیترات در منابع آب های سطحی و زیر زمینی لازم است[ ۲]. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر کودهای گاوی و فیلتر کیک نیشکر و ورمی کمپوست های حاصل از آن ها بر برخی خصوصیات بیولوژیک خاک از جمله سرعت معدنی شدن خالص نیتروژن و سنجش عکس العمل گیاه به تیمارهای مختلف کود آلی می باشد.