محمد وجیدی نیا - دانشگاه فردوسی مشهد
علی اصغر آریایی - دانشگاه فردوسی مشهد

حوضه رسوبی کپه داغ به شکل یک حوضه درون قاره ای است که در آن رسوبات دریایی با ضخامتی در حدود 6000 متر برجای گذاشته شده است. ناحیه مورد مطالعه در شرق این حوضه قرار گرفته و در این بررسی چهار مقطع چینه شناسی از شرق به غرب به ترتیب در شرق روستای پاها، گردنه مزدوران، روستای آبدراز و ناودیس شیخ اندازه گیری و برداشت شده است. سنگ شناسی عمده سازند آبدراز از مارن های خاکستری متمایل به آبی و شیل های خاکستری روشن تا سفید با 3 تا 5 لایه سنگ آهک گل سفیدی به رنگ سفید تا سفید متمایل به زرد می باشد. هدف اصلی این پژوهش مطالعه ی خارپوستان سازند آبدراز و سپس تعیین سن سازند براساس این گروه فسیلی بوده است. در مجموع تعداد 9 جنس و 11 گونه از خارپوستان شناسایی شده و بر این اساس 3 بیوزون اصلی به ترتیب از پایین به بالا تعیین شده که عبارتند از : Micraster leskei zone :1 Micraster cortestudinarium zone :2 Micraster coranguinum zone :3 براساس ماکروفسیل های شناخته شده و مقایسه آنها با میکروفسیل های گزارش شده، بویژه گلوبوترونکاناها، سن سازند آبدراز در مناطق مورد مطالعه تورنین-کونیاسن و قسمتی از سانتونین تعیین شده است. در ضمن براساس مطالعه میکروفاسیس ها و نیز با توجه به شرایط زیستی، اکینودرم ها و از سوی دیگر، فراوانی فرامینیفرهای پلانکتون، سازند آبدراز در یک محیط دریایی کم عمق با ژرفای 200-100 متر بر جای گذاشته شده و از نظر شوری آب، حالت دریایی عادی برقرار بوده است.