محمد محجل - دانشگاه تربیت مدرس
قاسمعلی احمدی - دانشگاه تربیت مدرس

منطقه شمال گلپایگان بخشی از زون سنندج-سیرجان است و شامل مجموعه ای از سنگهای دگرگونی می باشد. این مجموعه تحت تٱثیر دگرشکلی های مختلفی قرار گرفته که آثار آنها به صورت ساختارهای مختلف در سنگها نمایان است. با توجه به ارتباط این ساختارها با یکدیگر سه مرحله دگرشکلی در این منطقه قابل تشخیص است. اولین مرحله دگرشکلی(D1) همراه با یک دگرگونی شیست سبز-آمفیبولیت بوده است. برگواره s1 در طول این دگر شکلی به وجود آمده و در طی دگر شکلی های بعدی به شدت چین خورده است. دومین دگرشکلی(D2) ، مهم ترین دگرشکلی در منطقه است و شامل چین های هم شیب و خوابیده با محورهای میل یافته به SE یا NW برگواره سطح محوری s2 و زون های برشی در همان راستا می باشد. چین های خوابیده با جهت خواب به سمت SW، چین خوردگی دوباره، ساختارهای برشی و ساختارهای نامتقارن، همگی بیانگر یک دگرشکلی پیشرونده همراه با کوتاه شدگی و راندگی شکل پذیر در جهت NE به SW است. این دگرشکلی غالب، مانند بقیه زون سنندج-سیرجان، در طی برخورد خرده قاره ایران با پلاتفرم عربی در زمان کرتاسه پایانی-پالئوسن صورت گرفته است. دگرشکلی(D3) شامل چین های باز و گسل های پله پله با امتدادNE.E-SW.W است که در ادامه دگر شکلی پیشرونده با شرایط شکل پذیر-شکنا شکل گرفته اند. این دگرشکلی ها در طی تکتونیک Transpression راستبر زون سنندج-سیرجان به وجود آمده است و باعث خمش روند نهشته های دگرگونی بین شمال گلپایگان-معدن طلای موته گرردیده است. توده های آذرین زیادی در این منطقه نفوذ کرده اند، به طوری که بعضی همزمان با دگرشکلی اصلی و بعضی پس از آن بوده است.