حسین اخوان - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی نفت دانشگاه تهران
محمد رضا رضایی - گروه زمین شناسی دانشگاه تهران
رسول اخروی - گروه زمین شناسی دانشگاه تهران
سید رضا موسوی حرمی - گروه زمین شناسی دانشگاه مشهد

هنگامی که با مقاطع لرزه ای سروکار داریم شناسایی لیتولوژی دشوار است، زیرا انعکاسات لرزه ای پاسخی به رخدادهای زمان چینه ای (Chronostratigraphic) می باشند تا رخدادهای سنگ چینه ای (Lithostratigraphic). حتی در لرزه نگاری سه بعدی نیز این مشکل وجود دارد، بخصوص هنگامی که با یک سکانس شیل-ماسه گازدار مواجه باشیم. زیرا میزان مقاومت صوتی (AI) آنها تقریباً یکسان است. پارامتر نسبت پوسان (PR) جهت شناسایی لیتولوژیهای مختلف، بخصوص وقتی که با داده های لرزه ای سرو کار داشته باشیم مفید است. به وسیله ی این پارامتر می توان شیل و ماسه سنگها را حتی از نظر نوع سیال منفذی ( آب و یا گاز ) شناسایی کرد. با مقایسه منحنی نمودار GR و PR و لیتولوژیهای بدست آمده از نتایج محاسبات داده های رقومی ارزیابی شده در چاه شماره پنج گنبدلی، مشخص شد که سکانس شیل-ماسه ای سازند شوریجه با دقت خوبی توسط نمودار PR قابل شناسایی است. حتی در حالتی که منحنی نمودار GR از تفکیک ماسه های گازدار باز می ماند منحنی نمودار PR شاخص خوبی می تواند باشد، بطوریکه حداقل مقدار عددی PR در ماسه سنگهای گازدار بخش مخزنی D به حدود 0/2- و حداکثر آن در شیل های بخش A و E به حدود 0/4 می رسد.