محمد وحیدی نیا - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد علی یازرلو - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
علی اصغرآریایی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد

حوضه رسوبی کپه داغ به شکل یک حوضه درون قاره ای در شمال و شمال شرق ایارن واقع است. در این حوضه رسوبات ممتد دریایی با ضخامتی در حدود متر 6000 از ژوراسیک تا الیگوسن بطور هم شیب بر روی هم گذاشته شده اند. ناحیه مورد مطالعه در شرق اینحوضه قرار گرفته و در این بررسی در سه مقطع چینه شناسی ماکروفسیلهای موردد نظر جمع آوری و سپس بدقت شناسایی شده اند. از نظر لیتولوژیکی سازند آبدراز عمدتا از مارنهای خاکستری متمایل به آبی و شیلهای خاکستری روشن تا سفید با 3 تا 5 لایه از سنگ آهک چاکی به رنگ سفید تا سفید متمایل به زرد تشکیل شده است. هدف اصلی این پژوهش تعیین مرز زیرین سازند آبدراز (با سازند آی تامیر) و نیز سن سازند مزبور بر اساس اینوسراموسهای موجمد در آن بوده است. بر این اساس و بر طبق مطالعات انجام شده تعداد 1 جنس (Inoceamus) و 4 زیر جنس (Haenleinia , Mytilaides , Cremnoceramus , Inaequiceramus) و 8 گونه (Cuvierii, Lamarcki , Crassus , Inconstans, Labiatus, Cordiformis , Crippsi, Concenrticus) تشخیص داده شده است. بر اساس فسیلهای شناسایی شده سن سازند آبدراز در منطقه مورد مطالعه تورونین – کونیاسین و قسمتی از سانتونین تعیین شده است. لازم به تذکر است که این سن با تعیین سنهایی که قبلا بوسیله مولف و بر اساس فرامینیفرها (بویژه گلوبوترونکاناها) و نیز مطالعه خارپوستان این سازند انجام شده کاملاً هماهنگی دارد. در ضمن بر اساس مطالعه میکروفاسییس مقاطع و با توجه به شرایط زیستی پلسی پودها و از طرفی وفور فرامینیفرهای پلانکتونیک سازند آبدراز در یک محیط دریایی کم عمق با ژرفای 200-100 متر بر جای گذاشته شده است.