احد حبیب زاده - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
جعفر غیومیان - پژوهشی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری کشور

فرسایش از جمله فرایندهایی است که موجب به هم خوردگی سیستم پویای کره زمین شده و در سطح آن تغییرات بوجود می آورد، طرح های بررسی فرسایش پذیری لیتولوژی سطحی زمین و ارائه نقشه های پهنه بندی فرسایش می تواند گامی موثر در شناسایی مناطق حساس به فرسایش و در نتیجه بعنوان نقشه های پایه در تعیین مناطق اولویت دار برای عملیات های عمرانی و اجرائی مختلف باشند. در طرح حاضر نیز که در منطقه تسوج در مشال دریاچه ارومیه و شمالغرب استان آذربایجان شرقی به اجرا در آمده است ابتدا با استفاده از عکس های هوائی و نقشه های توپوگرافی منقه نقشه های زمین شناسی، هیدروگرافی و کاربری اراضی تهیه شده سپس با استفاده از 58 ایستگاه آماری کهع در کل حوزه های آبریز شمال تسوج پراکنده هستند فرم های فرسایش تکمیل شده و در نهایت نظرات کارشناسی اعمال گردید سپس کلیه این نقشه ها در سیستم GIS رقومی گردیدند. پس از آن با استفاده از تئوری مجموعه های فازی و استفاده از عملگرهای منطقی و حسابی این مجموعه ها با دو روش نقشه های فرسایش پذیری تهیه و مورد مقایسه قرار گرفتند که در نهایت عملگر اجتماع مجموعه های فازی با توجه به نوع نرخ دهی و وزن دهی به نقشه ها قابلیت بهتری را در ارائه مناطق حساس به فرسایش از خود نشان دادند.