علیرضا غیاثوند - بخش زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس
مجید قادری - بخش زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس
نعمت الله رشیدنژاد عمران - بخش زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس

در شمال تا شمال شرق شهرستان سمنان، توده ای گرانیتوئیدی ، با ترکیب حدوا سط تا اسیدی و ماه یت آلکالن پتاسیک تا سدیک و متاالومین، که ویژگی های گرانیت های نوع I را نشان می دهد، به داخل سنگهای ولکانوپیروکلاستیک ائوسن نفوذ کرده، به طوری که در محل تماس توده با این سنگها، باعث اسکارن زایی و کانه زایی آهن شده است . کانی سازی آهن به صورت رگه ای در داخل گسل ها وشبکه ی از رگه - رگچه و پراکنده در فواصل بین گسل های مجاور و نیز به صورت اسکارنی در مجاورت توده نفوذی، با حضور منیتیت، همراه با پیریت، گارنت، اپیدوت و ... رخ داده است . مجموعه سنگهای ولکانیکی – پیروکلاستیکی با توده نفوذی منطقه، یک سری ماگمایی همزاد از نوع ماگماتیسم فرورانش حاشیه قاره ای را به نمایش گذاشته اند . سیالات مسئول کانه زایی، از نوع ماگمایی و وابسته به تحولات ماگمایی منطقه می باشند و توده نفوذی در تأمین مواد معدنی تشکیل دهنده اسکارن، سهم عمده را بر عهده داشته است . روند سازگار و همانند توزیع عناصر نادر خاکی در توده نفوذی و سنگ اسکارنی، نشانگر منشاء یکسان برای این دو لیتولوژی است . مقایسه تمرکزهای عناصر نادر خاکی و الگوی آبهای جوی و ماگمایی، نشان می دهد که سیالات هیدروترمال مؤثر کانه زایی، منشاء ماگمایی دارند . کانه زایی در کانسارهای بافت و ساخت کانه ها، کانی شناسی ، دگرسانی، سن کانه زایی، پاراژنز کانه ها ، ژئوشیمی و منشاء کانه زایی، تشابه زیادی با کانسارهای اسکان آهن کلسیمی دارد