مجتبی قره محمدلو - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مصطفی رقیمی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

گسل ها با جابجای لیتولوژیهای مختلف، ایجاد سدهای هیدرولیکی و ... عملکردهای متفاوتی(تغییر جهت حرکت آب زیرزمینی, تغییر کیفیت شیمیایی و...) را بر روی آب زیرزمینی دارند. در این تحقیق سعی شده با استفاده از روشهای هیدروژئوشیمیایی تاثیر گسل خزر بر روی آبخوان شهر گرگان مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور از اطلاعات مربوط به دو دوره نمونه برداری از ٣٥ چاه آب شرب شهر گرگان استفاده شده است. براساس نقشه های هم ارزش، غلظت پارمترهای هیدروژئوشیمیایی در جهت حرکت آب زیرزمینی به سمت شمال شهر گرگان در امتداد ناحیه ای شرقی- غربی کاهش و بعد از ناحیه مذکور افزایش می یابد. این تغییرات را بوضوح می توان در نمودارهای سری(SERIES PLOT) مشاهده نمود. براساس تجمع نمونه ها در نمودار دروو (DUROV DIAGRAM) تیپ آب زیرزمینی از بیکربنات کلسیک تا سولفات منیزیک می باشد اما این روند ممتد نیست. برخلاف انتظار نمونه های مربوط به چاههای شمال گرگان دارای تیپ بیکربناته می باشند. باتوجه به نمودارهای ترکیبی، در جهت حرکت آب زیرزمینی میزان غلظت یونها در حال افزایش می باشد اما این روند برای چاههای شمال گرگان (شمال گسل خزر) صادق نمی باشد و دارای غلظت هایی کمتر از چاههای جنوبی هستند. روند تغییرات نمایه های اشباع نیز یکنواخت نمی باشد بطوریکه تغییرات شدیدی را در چاه شماره ٩ از خود نشان می دهند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که گسل خزر باعث تغییراتی تغییر شدیدی در غلظت یونها و همچنین نمایه های اشباع آب زیرزمینی در ناحیه شمال شهر گرگان شده است.

روشهای هیدروژئوشیمیایی، گسل خزر، تیپ آب، نمایه های اشباع