جهانبخش دانشیان - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران
مریم درخشانی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران

در این مطالعه نهشته های سازند قم در یک برش چینه شناسی در دامنه های شمال غربی سیاه کوه از نظر محیط دیرینه مورد بررسی قرار گرفته است. سازند قم در برش مورد نظر با ۳۵۹ متر ضخامت عمدتا" از سنگ آهک رسی، سنگ آهک، مارن، مارن ژیپس دار تشکیل می شود و با ناپیوستگی هم شیب در زیر نهشته های سازند قرمز فوقانی و بر روی کنگلومرای سازند قرمز زیرین قرار می گیرد. بررسی نمونه ها ازنظر محتویات فرامینیفری منجر به تشخیص ۵۰ جنس و ۸۲ گونه فرامینیفرای بنتیک و پلانکتونیک شد. تجمع فرامینیفرا و همچنین حضور و گسترش چینه شناسی نمونه های شاخص آن به ویژه14 Borelis melo curdica و Elphidium sp مبین سن اکیتانین پسین تا بوردیگالین است. بررسی فراوانی و تنوع گونه ای فرامینیفرا در نمونه هاحکایت از تغییرات قابل توجه در شرایط محیطی دارد. به طوری که در نمونه های حاوی فرامینیفرا تنوع بین ۱ تا ۱۹ گونه می باشد. برمبنای تغییرات تنوع گونه ای نهشته های سازند قم در برش مورد مطالعه به ۷ زون تجمعی (Assemblage zone) A تا G تقسیم شدند. بر اساس فراوانی گونه های فرامینیفر در هر زون تجمعی، محیط دیرینه نهشته های سازند قم در برش مورد اشاره تقریبا" دریایی و شلف( shelf ) بوده است.