امید قراچورلو - جبهه سبز ایران
غلامرضا هاشمی - شرکت تهیه و تولید مواد اولیه فولاد ایران

صنعت، کارگران، دولت و طرفداران محیط زیست می بایست بر روی یک موضوع با یکدیگر توافق داشته باشند: فاضلاب اسید معادن نخستین مشکل زیست محیطی صنعت معدن است.فلاضلاب اسیدی معادن و ماهیها و زیست بوم آبزیان را نابود می کند و با تکنولوژی امروزی دفع آن بسیار مشکل است و با شروع عملیات پاکسازی سالیانه هزینه های هنفگتی را می بلعد که ممکن است این امر قرنها ادامه داشته باشد. هنگامی که کانی های سولقدی سنگها در معرض آب و هوا قرار گیرند، با تبدیل شکل سولفیدی گوگرد به اسید سولفوریک فاضلاب اسیدی سولفیدی ایجاد می شود. این اسید قادر به تجزیه فلزات سنگینی است که در باطله های معدن وجود دارد. فلزاتی نظیر سرب، روی، مس، آرسنیک، سلنیوم ، جیوه و کادمیوم با حل شدن ، به آبهای سطحی و زیر زمینی سرازیر می شوند. باکتریهای خاصی به طور محسوس سرعت واکنش تولید اسید را افزایش می دهند. آلودگی فاضلاب اسیدی معادن و فلزات و سنگینی توانایی سمی نودن آبهای زیر زمینی و بخصوص آبهای آشامیدنی را دارند. این فاضلاب همچنین حیات آبزیان و بوم جانداران آبزی را بطور کلی نابود می کند. نهشته های معدنی که معمولا در ایجاد فاضلاب اسیدی قابلیت مشارکت دارند را معادن طلا، نقره، مس ، آهن، سرب وروی ( یا به طور کلی معادن موجود در ایالات فلززایی) و مخصوصا ذغالسنگ تشکیل می دهند. محیطهای مولد فاضلاب اسیدی معادن به علت مشکلات زیست محیطیشان در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته اند. این فاضلاب، آبی اسیدی به رنگهای زرد، سبز و یا نارنجی کمرنگ بوده که حاوی اسید سولفوریک (و غالب اوقات به همراه مقادیری فلزات سنگین سمی) و منتج از اکسیداسیون باکتریایی کانیهای سولفید آهن است که در طول عملیات معدنکاری در معرض آب و هوا قرار دارند. فاضلاب اسیدی می تواند به طور طبیعی نیز در مکانهای خاصی تولید گردد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که کانیهای سولفیدی در معرض هوازدگی و واکنش با آب و اکسیژن قرار گرفته و باعث جاری شدن آن در شبکه زهکشی شوند محصول این فرایند فاضلاب اسیدی سنگ نام دارد. اما در معادن مقیاس و اثر نامطلوب تولید اسید ( که در اینجا دیگر فاضلاب اسیدی معادن خوانده می شود) از محدوده های طبیعی پای را فراتر می گذارد. همانگونه که افراد مختلف جهت محافظت از جهان طبیعت گرد هم آمده اند ما هم می توانیم: محلهای معدنی متروکه یا فعال را در محل زندگیمان شناسایی کنیم. بیاموزیم که چگونه یک معدن مورد پایش قرار می گیرد و چه مجوزهایی برای بهره برداری صادر شده است و چند شهروند و خصوصا چه تعدادی از طرفداران محیط زیست (مانند تشکلهای غیر دولتی هوادار محیط زیست) در تصمیم گیری شریکند. اطلاعات بیشتر درباره فاضلاب اسیدی معادن و سایر موضوعات مرتبط با معدن در کشورمان و درباره معادن آن خصوصا درباره معادن زغالسنگ کسب نماییم و سرانجام بپذیریم که جلوگیری از ایجاد فاضلاب اسیدی در معادن مانند هر پروژه محافظت از محیط زیست دیگر تنها با استراتژیهای منطقی و قابل قبول ومتعهد امکان پذیر است.