حسین علی حکیمی - کارشناس ارشد بهداشت صنعتی امور، بهداشت و محیط زیست مجتمع مس سرچشمه
طاهره علی محمدی - کارشناس بهداشت حرفه ای

تاثیر ارتعاشات مکانیکی بر روی بدن انسان را ارتعاشات انسانی گویند. ارتعاشات انسانی مکانیکی درکارخانجات ، وسایل نقلیه زمینی، دریایی، هوایی و نیز در اطراف برخی از ماشین آلات صنعتی وجود دارد و کارگران و مردم عادی همواره د رمعرض شدتهایی از ارتعاش قرار می گیرند که سبب اختلال در آسایش ، تاثیر بر مهارت در انجام کار و بالاخره کاهش سلامت افراد در معرض می گردد. درمعدن مس سرچشمه در عملیات معدنکاری و انتقال سنگ معدن به سنگ شکن و دیگر مسیرها ازماشین الات سنگین استفاده می گردد که قادر هستند ارتعاشات قابل ملاحظه ای تولید کنند. به منظور ارزیابی میزان تماس اپراتورهای خودروهای سنگین با ارتعاش تمان بدن در مجموع 3 دستگاه بولدوزر، 2 دستگاه لودر ، 2 دستگاه گریدر ، 3 دستگاه شاول و 15 دستگاه وابکو مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. اندازه گیری شتاب معادل مشاهده (AEQ) توسط دستگاه سنجش پاسخ ارتعاش بدن مدل 2522 ساخت B&K و شتاب سنج سه محوری مدل 4322 صورت پذیرفت . اندازه گیری بطور همزمان در سه محور y.x و z صورت گرفته و (AEQ) محسابه می گردید. بر اساس نتایج بدست آمده حداکثر تراز شتاب در محور z مشاهده گردید که محور اصلی ورود ارتعاش به بدن راننده می باشد. برای پی بردن به کارآیی صندلی اپراتور ، شتاب معادل حرکت ارتعاش در روی صندلی و کف کابین هر یک از خودروهای مورد بررسی اندازه گیری وسپس نسبت به این دو محاسبه گردید. نسبتهای کمتر از یک نشان دهنده این است که صندلی درکاهش ارتعاش کارآیی داشته است و نسبتهای بزرگتر از یک نشان دهنده تشدید ارتعاش و نسبتهای مساوی با یک نشانگراین است که صندلی در افزایش یا کاهش ارتعاش هیچ نقشی نداشته است. نتایج حاصل از مقایسه شتابهای معادل اندازه گیری شده بیانگر این است که بیشترین شتاب معادل مشاهده شده مربوط به بولدوزر و به ترتیب سیر نزولی گریدر، لودر ، وابکو و شاول می باشد. از مقایسه شتابهای معادل بدست آمده بامقادیر ارائه شده توسط استانداردهای ISO مشخص گردید که شتابهای معادل در تمام خودروهای سنگین ازحدود مجاز تماس شغلی بالاتر هستند. به منظور کاهش تماس شاغلین اپراتورهای وابکو با ارتعاشات نسبت به تعویض صندلی و اصلاح سیستم تعلیق کامیونهای وابکو اقدام گردید و اندازه گیری مجدد صورت پذیرفت. نتایج حاصل از اندازه گیری ها بیانگر شتابهای معادل پایین تر از حدود مجاز تماس شغلی بودند.

ارتعاشات انسانی ، ماشین آلات معدنی ، شتاب معادل AEQ