مرتضی صادق عمل نیک - دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه قم

از آنجا که محور توسعه پایدار، انسانی ایمن و سالم است و جوامع امروزی خواستار ایجاد بستر مناسب برای تولید و شتاب لازم جهت رسیدن به توسعه پایدار و همه جانبه است، بدیهی است بررسی و تبیین تمام مولفه های فردی، سازمانی و اجتماعی تاثیرگذار بر ایمنی و سلامت کارکنان شرکتها و مردم جامعه از وظایف پژوهشگران و فعالان عرصه مهندسی و مدیریت و سلامت بوده و بازخورد آن به صورت اطلاعات علمی و عملی به سیاستگذاران کلان موجب کمک به مساله مهم سلامتی، ایمنی و توسعه پایدار کشورهاست. ایمنی و سلامت یکی از محورهای مهم در اخلاق مهندسی است. عوامل تعیین کننده و تاثیرگذار بر ایمنی و سلامت تنها در چارچوب وظایف یک شرکت یا یک سازمان و حیطه اختیارات آن قرار ندارد، بلکه لازم است نگاهی همه جانبه و سیستماتیک به ابعاد مختلف مسئله انداخته شود و عزم سازمانی و ملی در همه افراد، شرکت ها و مدیران و سیاستگذاران و آحاد مردم جامعه ایجاد شود. برای دستیابی به انسان ایمن و سالم در محیط کار و در جامعه باید همه عوامل سازمانی و اجتماعی دست به دست هم بدهند تا ایمنی و سلامت در یک شرکت، سازمان و جامعه اتفاق افتد. در این مقاله در باره سلامتی و ایمنی کارکنان در یک شرکت یا سازمان بحث و بررسی می شود. همچنین در باره ایمنی و سلامتی محیط کار، نقش مهندسان صنایع گرایش ایمنی در کمک به ارتقای ایمنی و سلامتی، نقش آموزش در ایمنی و سلامتی، زیر ساختهای مورد نیاز فرهنگ سلامتی و ایمنی، بحث و بررسی می شود. آنگاه در باره روش های متداول بررسی و اقدام در زمینه ایمنی و سلامتی محیط کار، مقابله با فشارهای روانی، علت های اساسی ایجاد حوادث، عوامل اساسی ایجاد حوادث در جوامع توسعه بافته و صنعتی، مهمترین عوامل اساسی ایجاد حوادث در ایران، عوامل پیشگیری از بروز حادثه، یر روش های پیش گیری از بروز حادثه مورد بررسی قرار می گیرد. سپس در باره ضرورت ایجاد کمیته های ایمنی و سلامتی برای برنامه های آموزشی و انگیزشی، اندازه گیری میزان شدت حوادث؛ استفاده از سیستم های خودکار و اتوماسیون برای ارتقای ایمنی، محدودیت های سیستم های خودکار بحث و بررسی می شود. در خاتمه توصیه های ایمنی ارائه می شود.

ایمنی، سلامتی، اخلاق مهندسی، سوانح، حوادث