عظیم ساحتی مهر - معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب

دستیابی به تکنولوژی برتر روز بروز از شدت آسیب های وارده از بلایای طبیعی و سوانح را تقلیل داده و حتی در برخی از جوامع پیشرفته بجز در موارد استثنائی بعلت وجود آمادگی و توان مقابله، وقوع حوادث طبیعی چندان از نقش تعیین کننده و مخرب برخوردار نمی باشد. بایستی این حقیقت را قبول کرد که بشر با دست خود و با تخریب محیط زیست در بوجود آمدن و یا تشدید بلایای طبیعی در قرن اخیر از سهم فراینده ای برخوردار بوده است. پدیده گلخانه ای و گرم شدن هوا و ذوب شدن یخها ی قطبی در تغییرات آب و هوایی موثر واقع گردیده وپیدایش طوفانهای سهمگین و سیلهای مخرب و زیر آب رفتن نوارهای ساحلی در اکثر کشورهای اروپائی را نیز بایستی ناشی از برهم خوردن نظام تعادلی طبیعت و آن هم بوسیله ساکنان هوشمند و متفکر زمین یعنی انسانها دانست. اگرچه در مقیاس محدود مقابله با بلایای طبیعی در کشورهای توسعه یافته موفقیت امیز بوده ولی در اکثر ممالک در حال توسعه و توسعه نیافته تقریبا در مقابل بروز حوادث وب لایای طبیعی نظیر و سیل اکثر شهرها و تقریبا تمامی مناطق روستائی کاملا بی دفاع و آسیب پذیر بشمار رفته و می توان مقیاس تخریب را از تلفات انسانی، دامی، منازل و مزارع کشاورزی بخوبی مشاهده کرد. هرچند که پس از وقوع حوادث و سوانح و بروز بلایای طبیعی مدیریت امدادو نجات در جهت بحداقل رساندن ضایعات جانی و مالی از سهم تعیین کننده و اسامی برخوردار می باشد، ولی به نظر می رسد با اعتمقاد به اینکه پیشگیی بهتر از درمان است. لازم می نماید قبل از مواجهه شدن با سوانح و بلایای طبیعی ر شناخت زمینه های آسیب پذیری و کنترل عوامل بحران زا و در جامه عمل پوشاندن به این ضرب العمل که علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد، بایستی اقدامات اساسی صورت گیرد. در مقاله ضمن پرداختن به ابعاد مختلف موضوع، مدیریت پیشگیری از نقش تعیین کننده ای برخوردار گردیده و برای رسیدن به اهداف مورد نظر در این زمینه پیشنهادات سازنده ای نیز ارائه می گردد.