شهاب سرفرازی - کارشناس ارشد زراعت در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس-داراب
علی سروش زاده - استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
غلامرضا موید - کارشناس ارشد زراعت و عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی شهرستان داراب

گیاه سویا از نظر تولید روغن و پروتئین حائز اهمیت می باشد. بنابراین توجه به ارتقاء کیفیت محصول این گیاه اجتناب ناپذیر است. در مرحله دانه بندی به دلیل مسن شدن ریشه ها جذب مواد غذایی از خاک کاهش یافته، در نتیجه احتمال کمبود عناصر غذایی در دانه وجود دارد. کاربرد خاکی عناصر غذایی در این مرحله از رشد به دلیل کاهش کارایی ریشه ها، کمتر ثمربخش خواهد بود (6). اما تغذیه برگی در این مرحله موجب تامین سریعتر عناصر غذایی برای گیاه می گردد و در مورد عنصری مانند کلسیم که دارای تحرک آبکشی شرطی بوده و سرعت و میزان انتقال آن پایین است، مفیدتر می باشد(3). تغذیه برگی عناصر غذایی باعث بهبود کارایی فتوسنتز گیاه شده و پیری برگها را به تاخیر میاندازد. کارایی فتوسنتزی نیاز با کلروفیل فلئورسانس در ارتباط می باشد (1). در آزمایشی مشخص شد که با افزایش میزان نیتروژن، کلروفیل فلئورسانس برگ های سویا افزایش یافت (4). تغذیه برگی بویژه در اواخر رشد با تاخیر در پیری برگ ها، کیفیت بذرها را تحت تاثیر قرار داده و سبب افزایش عناصر غذایی در بذرهای حاصله می گردد (2). در مورد عنصری مانند روی مشخص شد که با تغذیه برگی در مرحله رشد زایشی سویا، غلظت این عنصر در بذرها افزایش یافت (5). محققین دیگر نیز بیان داشتند که با تغذیه برگی اوره و گوگرد در مرحله رشد زایشی پروتئین دانه افزایش یافت.