مجتبی محمودی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
مهرداد شهابیان - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
محمدجعفر ملکوتی - استاد دانشگاه تربیت مدرس

پتاسیم عنصری ضروری در تنظیم بالانس یونی در سلول، توسعه مناسب اندازه میوه و تنظیم ضخامت پوست در مرکبات می باشد. پتاسیم میوه مرکبات را خوش نرگ تر و خوش طعم تر می نماید. مقاومت درختان را در برابر تنش های محیطی از جمله سرما، آفات و بیماریها افزایش و کارآیی ازت و روی را نیز بالا میبرد. فعالیت آنزیم ها، فعالیت سلول های روزنه، فتوسنتز، استفاده موثرتر از آب نیز به پتاسیم کافی نیاز دارد.درختان مرکبات نیاز نسبتا زیادی به پتاسیم برای دستیابی به عملکرد و بهبود کیفیت بویژه برای مصارف تازه خوری دارند. برای برداشت 24 تن پرتقال والنسیا ازت 44، فسفر 4، پتاسیم 43، کلسیم 19 و منیزیم 4 کیلوگرم و حدود 1 کیلوگرم نیز ریزمغذیها نیاز می باشد (2). نتایج بررسی های انجام شده روی پرتقال محلی جهرم نشان داد که با مصرف سالیانه 500 گرم سولفات پتاسیم برای هر درخت بارده می توان نیاز آبیاری درختان پرتقال را حدود 3000 متر مکعب در هکتار کاهش داد بدون اینکه بر کمیت و کیفیت محصول لطمه ای وارد شود (1).در آزمایشی اثر سطوح مختلف سولفات پتاسیم از نظر عملکرد با هم تفاوت معنی داری نداشته است و لیکن نسبت به تیمار بدون پتاسیم بیش از 5/3 تن در هکتار افزایش عملکرد در سطح یک درصد مشاهده گردید. مصرف پتاسیم در سطوح بالا میزان K، میزان عصاره و اسید سیتریک را در میوه افزایش داد (2). محلول پاشی ترکیبات مختلف پتاسیم موجب افزایش رشد طولی و تعداد برگ در ساقه در سه مرحله رشد بهاره، تابستانه و پاییزه گردید (3). بر اساس گزارش حاصل از یک آزمایش کاربرد 1 تا 3 کیلوگرم پتاسیم در سال همراه با روی موجب افزایش تعداد میوه های با اندازه درشت و متوسط در درختان پرتقال والنسیا گردید. هم چنین غلظت Zn , K برگ با میوه های با اندازه درشت و متوسط همبستگی مثبت و بامیوه های ریز همبستگی منفی نشان داد (4). محلول پاشی کلرور پتاسیم با غلظت 1 درصد بر میوه لیمو مورد آزمون قرار گرفت . درمقایسه با شاهد وزن میوه، عملکرد میوه در هر درخت، املاح محلول، عصاره، اسید آسکوربیک و میزان اسیدیته کل به ترتیب از 74 به 113/3 گرم، 23/83 به 32/83 کیلوگرم، 8/67 به 9/36 درصد، 41/55 به 45/74 درصد، 53/83 به 60/13 میلی گرم در 100 میلی لیتر، 7/11 به7/73 گرم در 100 میلی لیتر عصاره افزایش داد (5). این تحقیق با هدف بررسی اثر کود کلرور پتاسیم بر عملکرد و خصوصیات کیفی میوه پرتقال تامسون ناول و مقایسه آن با کود سولفات پتاسیم اجرا گردید.