علی اسدی کنگرشاهی - عضو هیات علمی بخش تحقیقات خاک و آب بخش تحقیقات اصلاح بذر مرکز تحقیقات ک
نگین اخلاقی امیری

مرکبات یکی از محصولات حساس به کمبود روی می باشد که سطح زیر کشت آن در استان مازندران بالغ بر 90 هزار هکتار می باشد. کمبود روی بعد از نیتروژن ، شاید گسترده ترین ناهنجاری تغذیه ای در مرکبات می باشد که در بیشترخاک ها دیده می شود. کمبود روی ابتدا در برگ های جوانتر و با کلروز بین رگبرگ ها شروع می شود و به دنبال آن رشد شاخه های جوان بشدت کاهش می یابد و در بیشتر درختان میوه کمبود روی با علامتی به نام کچلی مشهود است (2، 3و6). درختان مرکباتی که مبتلا به کمبود روی هستند دارای میوه های صاف، رنگ روشن و همچنین مغز میوه های خشک هستند و مصرف روی در این درختان باعث افزایش مقدار اسید و ویتامین ث در واحد وزن میوه می شود (3، 5و7). مطالعات انجام شده در 150 قطعه باغ مرکبات در شرق استان نشان داد که میزازن روی قابل استفاده خاک 35 درصد این باغها کمتر از یک میلی گرم درکیلوگرم بود و نتایج تجزیه برگی همین باغ ها نشان داد که غلظت روی برگ حدود 57 دردص باغ ها کمتر از 30 میکلورگرم درگرم بود (1). بنابر این به دلیل آهکی بودن خاک ها، مصرف نامتعادل کودهای شیمیایی، همچنین مصرف بی رویه کودهای فسفر و عدم مصرف کودهای حاوی عناصر کم مصرف در گذشته کمبود روی در خاک های این مناطق بسیار مشهود میباشد و می توان اظهار داشت که روی از عوامل محدود کننده تولید می باشد و مصرف آن در این منطقه برای افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصول ضروری میباشد (1و2). با توجه به مطالب ذکر شده در این تحقیق اثر مقدار و روش مصرف سولفات روی بر عملکرد، کیفیت میوه و غلظت عناصر غذایی برگ و میوه نارنگی انشو در شمال ایران مورد بررسی قرار گرفت.