رامین ایرانی پور - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ا

امروزه از کودهای شیمیایی به عنوان اقتصادی ترین ابزار برای نیل به حداکثر تولید در واحد سطح استفاده می شود (4). در حال حاضر بیش از 95 درصد کودهای پتاسیمی جهان را کلرور پتاسیم تشکیل می دهد. از طرفی هزینه های ارزی برای تهیه و تامین کلرور پتاسیم در حدود یک سوم هزینه های ارزی برای واردات سولفات پتاسیم است (3و4). عنصر پتاسیم به علت وظایف گسترده درگیاه نه تنها به عنوان یک عنصر کلیدی در افزایش عملکرد نقش دارد، بلکه اثر آن در بهبود کیفیت نمایان تر است به گونه ای که پتاسیم را عنصر کیفیت نامیده اند (2) در حالی که درکشورهای پیشرفته نسبت مصرف نیتروژن، فسفر و پتاسیم در 100، 50 و 40 است. این نسبت در ایران در سالهای 1371 و 100 و 111 و تقریبا صفر بود که البته در سالهای اخیر اندکی بهبود یافته است (4و5). بررسی های لارسون و همکاران (1985) نشان داده است که پتاسیم در ترکیب بسیاری از کانی های خاک وجود دارد ولی در بسیاری موارد مقادیر قابل جذب آن در خاک تکافوی نیاز گیاهان را نمی نماید و به عقیده پرتی و استانگل (1985) این امر در نهایت باعث افزایش مصرف کودهای پتاسه در زراعتهای مختلف می گردد (8و10) . روبرتس و مک دول (1985) معتقدند که عملکرد بسیاری از گیاهان زراعی بویژه گیاهان علوفه ای و سیب زمینی تحت تاثیر مقدار کودهای پتاسه قرار دارد (11). کراس (1992) گزارش نمود که مصرف پتاسیم ، جذب نیتروژن در گیاهان، مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماریها و همچنین راندمان مصرف آب افزایش می یابد (6). کراس (1993) عقیده دارد که با مصرف متعادل کودهای شیمیایی ضمن حفظ سلامت محیط زیست درآمد زارعین نیز به دلیل افزایش تولید محصول افزایش یافته و کیفیت محصولات نیز افزایش خواهد یافت (7). مانوریک (1992) گزارش نمود درخاک های مبتلا به کمبود پتاسیم، مقدار پتاسیم موجود دربرگهای گیاهان زراعی از حد مطلوب پایین تر است (9). هدف از این تحقیق ، دستیابی به الگوی مناسب تناوب مصرف کودهای پتاسه در اراضی تحت کشت یونجه و مقایسه دو منبع سولفات پتاسیم و کلرور پتاسیم به منظور حفظ سطح مطلوب پتاسیم در خاک، تامین پتاسیم مورد نیاز گیاه و دستیابی به تولید بیشتر و مطلوب تر می باشد.