کیومرث صیادیان - عضو هیات علمی بخش تحقیقات خاک و آب کرمانشاه
فردین حامدی - کارشناس ارشد بخش تحقیقات خاک و آب کرمانشاه
پرویز مهاجرمیلانی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب
شاهرخ فاتحی - کارشناس ارشد بخش تحقیقات خاک و آب کرمانشاه

در اوایل روی آوردن انسان به کشاورزی خاک ورزی هم آغاز گردیـد . به طور کلی خاک ورزی به دو دسته کلی تقسیم می شـود . دسـته اول به نام خاک ورزی حفاظتی و گـروه دوم بـه نـام خـاک ورزی مرسـوم نامیده می شوند . در حال حاضر 72 میلیون هک تار از اراضـی جهـان بـا روش بی خاک ورزی کشت می گردد (1) جدید ترین روش بی خاک ورزی در جهان مبتنی بر پوشاندن خاک با بقایای گیاهی ( مالچ ) است ( 7) در این سیستم ضمن رعایت تناوب صحیح زراعی خاک بایـد تـا حد امکان کمتر دست بخورد و توسط بقایـای گیـاهی پوشـیده بمانـد . خاک ورزی ضمن افزایش کربن دی اکساید اتمسفر با اثر گلخانـه ای خود موجب گرم شدن کره زمین و خشکسالی در قسـمتهای از جهـان می شود ( 5 و 6) خاک ورزی حفاظتی در امریکا باعث صـرفه جـویی 306 میلیون گالن گازوییل شده است ).2) در بین ادوات کشاورزی گـاو آهن برگرداندار باعث بیشت رین هدر رفت کربن می شـود ( 4) میـزان هدر رفت کربن به شکل CO2 در 57 ساعت بعد از شخم با گاو آهـن 2484 کیلوگرم و 19 روز بعد از شخم 9181 کیلـوگرم در هکتـار بـوده است ( 3) خاک ورزی علاوه بر کربن موجب تغییراتی در خصوصیات شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی خاک ها می شود.