محمدصادق اسدیان - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان

در دو دهه اخیر ما شاهد نتایج نامطلوب برنامه های کوتاه مدت تولید محصول بیشتر در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه از قبیل استفاده از اراضی شیبدار یا بهره کشی بیش از اندازه از خاک و مصرف کود و سموم بوده ایم . از این رو نیاز ضروری به تحقیق و آموزش در جهت سامانههای نوین بهره برداری در کشاورزی که بتواند افزایش حاصلخیزی و بهره وری بیشتر از اراضی را بدون به خطر انداختن منابع طبیعی و محیط زیست را داشته باشد، احساس می شود . سالانه حدود 5 تا 7 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی و جنگلی در جهان غیر قابل استفاده می گردد .( فائو ، ). 1981 زیرا پس از سالها استفاده نامتناسب کاشت و تولید محصول در آنها اقتصادی نیست . نیاز به استفاده معقول و متناسب از اراضی با توجه به عواقب نامطلوب کاربرد بدون نگرش چند جانبه از اراضی روز به روز روشنتر می شود . بدیهی است دوام پایدار و طولانی هر منبع طبیعی ( خاک ، آب ، جنگل ، مرتع و غیره ) بسته به تناسب بین توان و خصوصیات منبع مورد استفاده با نوع استفاده دارد . افزایش تقاضا برای استفاده متراکم از اراضی و یا بکارگیری اراضی بکر در صورتی معقول می باشد که راههای جلوگیری از خسارت به محیط زیست و تخریب سرزمین از طریق استفاده مناسب از اراضی مطابق توانائی و استعداد آنها به کار گرفته شود . در این مطالعه تناسب اراضی برای محصولات عمده زارعی در استان همدان ( گندم دیم و آبی ، سیب زمینی و یونجه ) به روشهای مختلف ارزیابی تناسب اراضی برای شرایط فعلی و آتی تعیین گردیده است . حالتهای مختلف فامیلی خاک در ارزیابی کیفی تناسب اراضی به منظور تعیین اولویت های اراضی برای بهره برداری بدون در نظر گرفتن عوامل اقتصادی و اجتماعی است . هدف از این تحقیق ارزیابی منطقه مورد مطالعه واقع در هفتاد کیلومتری شمال شرق شهرستان همدان در محدوده روستای دمق، چورمق و سراوک برای محصولات عمده زراعی استان ( گندم دیم، گندم آبی، سیب زمینی و یونجه آبی ) بوده است .