حسین علیرضایی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان
هادی نظری پویا - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان
منوچهر امیری - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان

فرسایش خاک یکی از مشکلات بزرگ اقتصادی ، اجتمـاعی و زیسـت محیطی شناخته شـده و در اغلـب کشـورهای جهـان بـرای مبـارزه و کنترل آن کوشش فراوان و هزینه های هنگفت در نظـر گرفتـه شـده است . فرسایش خاک یا سائیدگی تـ دریجی خـاک شـدیداً بسـتگی بـه حجم آب جاری در سطوح، شدت ضربات باران و خصوصیات فیزیکـی خاک دارد . در برنامه ریزی کنترل فرسایش ابتدا لازم اسـت کـه یـک بررسی جامع از چندین عامل موثر در فرسایش خاک به عمل آید . این بررسیها خصوصاً در اراضی بحرانـی حـوزه هـای آبخیـز بسـیار لازم و ضروری است و اگر در یک حوزه آبخیز مناطقی از نظر فرسایش خاک حالت بحرانی داشته باشند ، بـا شناسـایی دقیـق آنهـا بـدون تجزیـه و تحلیل جامع آبخیز و تهیه طرح کامـل آبخیـزداری عملیـات کنتـرل و مبارزه با فرسایش مقدور و معقول خواهد بود . هدف اصلی این بررسی تهیه یک برنامه من اسب برای عملیات کنتـرل فرسایش در مناطقی که حالت بحرانی دارد بوده و این برنامه بـا توجـه به آسیب پذیری اراضی نسبت به فرسایش خواهد بـود . دیگـر اهـداف این مطالعه شناسایی مناطقی است که بیشـترین فرسـایش پـذیری را داشته و همچنین تشخیص عامل اصلی فرسایش خاک می باشد . منطقه مورد بررسی در دامنه شمالی کوه الوند همدان، حدود 15 کیلومتری غرب شهر همدان با مساحت حدود 8983 هکتار و در بین طول های جغرافیاییً 27َ 44ْ و 48ً 53َ 51ْ 48 شرقی همچنین عرض های جغرافیاییً 17َ 13ْ و 34ً 6َ 21ْ 34 شمالی واقع شده است .