سیدمحمد یحیی بیدکی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
مجتبی نوروزی مصیر - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان

کود های بیولوژیک به عنوان دریچه ای جدید برای حذف کود های آلی ازچرخه کشاورزی است . یک راه حل برای افزایش مواد آلی خاک های زراعی، استفاده از کود های آلی از قبیل کود حیوانی و کود سبز و کود های بیولوژیک مانند ورمی کمپوست ) ) vermicompost می باشد . [1] ورمی کمپوست فناوری استفاده از انواع خاصی از کرمهای سطحیزی خاک است که به دلیل توان رشد و تکثیر بسیار بالا و پتانسیل قابل توجه برای مصرف انواع مواد آلی زاید، این قبیل مواد را به کود بیولوژیک تبدیل می کند . [5,4] تولید ورمی کمپوست از دو جهت اهمیت دارد، نخست اینکه حجم زیادی از مواد زاید آلی با این روش بازیافت می شود و از نقطه نظر اقتصادی و زیست محیطی مهم است . دوم اینکه استفاده از ورمی کمپوست تولید شده در اراضی کشاورزی سبب بهبود کیفیت خاک و رشد گیاهان می شود که صرفه اقتصادی فراوانی را می تواند به دنبال داشته باشد . با توجه به محدود بودن منابع کودهای دامی استفاده از منابع کودهای آلی نظیر لجن فاضلاب امری مطلوب است . لجن فاضلاب به عنوان منبع غنی از عناصر مورد نیاز گیاه میباشد . به همین علت به عنوان کودی ارزان قیمت مورد توجه کشاورزان قرار کرفته است . در خاکهای ایران مرکزی که بیشتر تحت تاثیر اقلیم خشک و نیمه خشک کمبود آهن و روی مشاهده میشود استفاده از لجن فاضلاب مفید است . [2,3] اخیراً در ایران پژوهشهایی در مورد جنبه های شیمیایی و فیزیکی استفاده از لجن فاضلاب در زمینهای کشاورزی صورت گرفته ولی توجه کمتری به تولید کودهای بیولوژیک از این مواد شده است . این تحقیق با هدف امکان استفاده از لجن فاضلاب برای تولید ورمی کمپوست صورت گرفت .