مهران توکلی - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی دانشگاه شهرکرد
فایز رئیسی - دانشیار گروه خاکشناسی دانشگاه شهرکرد

با توجه به این که خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک مزارع در مکانهای متفاوت متغیراست، اطلاع داشتن از نحوه و الگوی تغییرات مزرعه و خصوصیات مختلف خاک و دیگر عوامل موثر در تولید بمنظور کاهش خطاهای بکارگیری نامتناسب نهاده ها، ضروری می باشد . به عنوان مثال مدیریتهای پخش یکنواخت کود در سطح مزرعه ممکن است به ایجاد مکانهایی که بیش از حد نیاز و یا کمتر از احتیاج کود دریافت نموده اند، منجر شود . چنین عدم تخصیص بهینه نهاده ها نه تنها موجب اثرات منفی بر میزان تولید محصول می گردد بلکه موجب نامناسب شدن شرایط زیست محیطی مانند آلودگی منابع زیرزمینی نیز خواهد شد ( کاهن ، ).1994 بنابراین عواملی نظیر طول، جهت و انحنای شیب، زاویه، مقدار رواناب، زهکشی، دمای خاک و فرسایش تشکیل خاک را تحت تأثیر قرار می دهند و تفاوت در تشکیل خاک در طول یک زمین نما تفاوت معنی داری در خصوصیات خاک را سبب می شود . بنابراین اگر بتوان براساس موقعیت زمین نما خصوصیات خاک و نوع مدیریت صحیح آن را تعیین کرد، نیل به کشاورزی پایدار و حفظ محیط زیست امکان پذیرتر می باشد ( بروباکر و همکاران، [.1](1994 در این راستا به منظور ارزیابی زمین نما و رابطه خاک ها با موقعیت های آن، اثر جهت و موقعیت شیب بر مقدار معدنی شدن نیتروژن مورد مطالعه قرار گرفت