اکبر حقیقتی ملکی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم
کاظم سیاوشی - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی دیم ایلام
فرهاد فری - محقق موسسه تحقیقات کشاورزی دیم - معاونت کرمانشاه
منوچهر کلهور - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی دیم لرستان

گندم دوروم ) ) Triricum turgidum حدود 10 درصد کل زراعت گندم دیم جهان را تشکیل می دهد و بیشترین سطح کشت گندم دوروم در کشورهای خاور میانه 11) میلیون هکتار ) قرار دارد . در مناطق دیم به علت شرایط آب و هوایی و پایین بودن مواد آلی کمبود نیتروژن در بیشتر مناطق به چشم می خورد و علت آن عدم مصرف کودهای آلی و خارج کردن کاه و کلش و بقایای گیاهی از مزرعه و بابرداشت و چرانیدن و یا آتش زدن آنها می باشد . خاک های مناطق خشک و نیمه خشک و خاک های آهکی به علت وجود مقادیر بالای کربنات کلسیم اکثراً دچار کمبود روی هستند . با توجه به اینکه در اراضی دیم ، گندم دوروم باداشتن دانه های سخت و شیشه ای زرد رنگ و مواد رنگی و استحکام گلوتن بیشتر نسبت به گندم نان و داشتن ریشه های قوی و دراز سازگاری خوبی در مناطق دیم دارد . عملکرد گندم دوروم در مناطق خشک وکم بازده بیشتر از گندم نان می باشد و بذور آن 7 تا 10 درصد درشت تر و 10 تا 12 درصد سنگین تر از گندم نان می باشد . در مقایسه با سایر غلات نظیر جو، ارقام گندم بویژه ارقام گندم دوروم حساسیت بیشتری به کمبود روی دارند از طرفی تفاوتهای ژنتیکی قابل ملاحظه ای در بین ارقام مختلف گندم نان و دوروم از نظر تحمل به کمبود روی وجود دارد . کمبود روی وجود داردو از سوی دیگر نتایج آزمایشهای مختلف نشان داده که ارقام گندم دوروم دارای کمترین کارایی نسبت به جذب روی بوده و نسبت به کمبود آن حساس هستند . لذا انجام مطالعات پایه درخصوص گندم دوروم که از نظر میزا ن جذب و مصرف عنا صر غذایی نیتروژن و روی لازم بوده و اجرای این طرح برای افزایش کیفیت و کمیت گندم دوروم ضروری می باشد . . ماکارونی یکی از فراورده های گندم دوروم می باشدکه در سالهای اخیر وارد جیره غذایی مردم شده است .