سیدعلی اکبر موسوی - دانشجوی دکتری علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
عبدالمجید رونقی - دانشیار علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

آهن یکی از عناصر غذایی ضروری برای گیاهان می باشد . این عنصر در فعالیت های متابولیکی گیاه نقش های مهمی ایفا می کند . پ هاش بالا، زیادی آهک در خاک، تهویه ضعیف، زیادی غلظت فسفات، پایین بودن دمای محیط رشد و افزایش غلظت منگنز در خاک یا گیاه از عوامل موثر در ایجاد کمبود آهن می باشند . سبززردی ناشی از کمبود آهن یک مشکل اساسی در تولید بسیاری از محصولات در خاک های آهکی با پ هاش بالا می باشد . عملکرد دانه در ارقام مختلف لوبیا به دلیل کمبود آهن کاهش می یابد بنابراین لازم است در خاک های با کمبود آهن از منابع معدنی در تغذیه برگی یا آلی آهن به صورت کاربرد خاکی استفاده شود . منگنز نیز از عناصر غذایی کم مصرف ضروری برای گیاهان است که در فعال ساختن آنزیم ها ، متابولیسم کربوهیدرات ها، اسید های آمینه، تنفس و فتوسنتز در گیاه نقش مهمی بازی می کند . کمبود منگنز و اثر آن در کاهش عملکرد محصولات مختلف گزارش شده است . شرایطی که سبب کمبود آهن و منگنز در گیاهان می شود در خاک های آهکی جنوب ایران فراهم بوده بنابراین برای رشد بهینه لازم است که این عناصر به مقدار کافی از طریق خاکی یا تغذیه برگی برای گیاه تامین شوند . مصرف زیاد آهن در اثر کوددهی با کلات های آهن می تواند سبب جذب مقادیر زیاد آهن و درنتیجه برهم خوردن توازن تغذیه ای و ایجاد کمبود شدید مس، منگنز و روی در گیاه شود .