احمدرضا محمدزاده - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
علی احمدپور - کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

اثرات مثبت گوگرد بر کاهش واکنش خاکهای آهکی، افزایش حلالیت عناصر کم مصرف و همچنین پرمصرف بویژه فسفر و نقش آن در اصلاح خاکهای شور و سدیمی و خاصیت اصلاح کنندگی آبهای نامناسب ثابت شده است . گوگرد اضافه شده به خاک در شرایط مناسب از نظر رطوبت، حرارت، وجود مواد آلی و میکروارگانیسم های فعال اکسیدکننده گوگرد که عمدتاً از گروه باکتریهای تیوباسیلوس می باشند اکسید می شود و در نهایت در خاک به اسید سولفوریک تبدیل شده و pH خاک را کاهش می دهد و در نتیجه حلالیت بسیاری از عناصر و جذب آنها توسط گیاه افزایش می یابد از طرفی اسیدسولفوریک حاصل از اکسیداسیون گوگرد با آهک ( کربنات کلسیم ) موجود در خاک ترکیب و کلسیم محلول تولید می شود . با جایگزینی کلسیم بجای سدیم تبادلی و سپس آبشویی آن، شرایط فیزیکی و شیمیایی خاک بهبود می یابد . اسیدسولفوریک یکی از مشتقات گوگرد است که می توان آن را برای اصلاح خاکهای سدیمی محتوی آهک و دیگر منابع کلسیم بکار برد . اسیدسولفوریک بر خلاف گوگرد یک ماده اصلاح کننده سریع است که برای واکنش لزومی به اکسیداسیون میکروبی ندارد . تحقیقات نشان داده است که با مصرف 500 تا 1000 کیلوگرم گوگرد آسیاب شده عملکرد یونجه در حدود یک تن در هکتار افزایش یافته است نتایج بدست آمده از مقایسه سه ماده اصلاحی اسیدسولفوریک، گوگرد گچ حاکی از این است که بطور کلی اثر مصرف اسیدسولفوریک بر افزایش عملکرد یونجه تر بیشتر از دو ماده دیگر بوده است کلباسی و همکاران (1988) با بررسی اثر گوگرد در جذب آهن، روی و منگنز پی بردند که مصرف گوگرد نسبت به شاهد بطور معنی داری pH خاک را کاهش داده و میزان آهن، روی و منگنز قابل جذب گیاه را افزایش داده است گزارش شده است که مصرف گوگرد بطور همزمان با باکتری های اکسید کننده آن، توانست تأثیری معادل کودهای فسفری بر قابلیت جذب خاک داشته باشد نتایج بدست آمده از تحقیقات قربانی و همکاران (1382) نشان داد که مصرف گوگرد بنتونیتی همراه با کود دامی عملکرد چغندرقند را نسبت به شاهد افزایش داد گزارش شده است که مصرف 2/4 تن گوگرد عنصری به همراه 20 تن کود دامی در یک خاک شور سدیمی، عملکرد محصول چغندر را نسبت به شاهد 56 درصد افزایش داده است