علی سالک زمانی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
اژدر عنابی میلانی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
مسعود زابلستانی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی

گندم از جمله مهمترین محصولات زراعی ایران بشمار می رود و از زمانهای ما قبل تاریخ در تأمین معاش و ادامه ی حیات ساکنان این کشور نقش مهمی بعهده داشته است استان آذربایجان شرقی با 6/86 درصد کل اراضی گندم کشور در مقام چهارم قرار دارد و متوسط عملکرد گندم 3501/9 کیلو گرم در هکتار می باشد و با توجه به اینکه گندم دارای ریشه های افشان و سطحی است، بنابراین احتیاجی به خاکهای عمیق ندارد و حدود 90 درصد ریشه ی آن در عمق 20 تا 25 سانتی متر خاک پخش می گردد همت و اسدی (1376) خاک ورزی مرسوم، بی برگردان ورزی و مستقیم کاشت را در خاکی با بافت لوم رسی طی دو سال بر روی عملکرد محصول گندم پاییزه بررسی نمودند و گزارش کردند که سیستم های خاک ورزی مرسوم و بی خاک ورزی به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد را داشتند . عملکرد درسیستم بی خاک ورزی بطور معنی داری کمتر از عملکرد در سیستم خاک ورزی مرسوم و بی برگردان ورزی بود دیکی (Dickey, 1983) در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که استمرار عملیات بدون خاک ورزی در خاکهایی با بافت ریز بر اثر تراکم و هوا دهی ضعیف باعث کاهش عملکرد می شود و استفاده ی دوره ای از گاوآهن برگرداندار بطور معنی داری باعث افزایش عملکرد می شود کاتیزون و همکاران ) ) Catizone, et .al 1995 به این نتیجه رسیدند که گاوآهن برگرداندار در مقایسه با سایر ادوات موجب افزایش عملکرد گندم می گردد