بهنام دولتی - کارشناس ارشد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
شاهین اوستان - دانشیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
عباس صمدی - استادیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

مدیریت تغذیه گیاهان زراعی مستلزم آگاهی از وضعیت پتاسیم خاکهاست . کشت مستمرگیاهان زراعی بخصوص گیاهان پرتوقع نسبت به پتاسیم سبب تخلیه مقدار قابل توجهی از پتاسیم قابلاستفاده خاک میشود . گزارش شده است که به ازای تولید هر تن دانه آفتابگردان مقدار 75 تا 120 کیلوگرم پتاسیم ) ) K از خاک خارج میگردد پتاسیم در خاک به شکلهای مختلف محلول، تبادلی، غیرتبادلی و ساختمانی یافت می شود . بین شکلهای مختلف پتاسیم در خاک یک حالت شبهتعادلی برقرار بوده و سطح پتاسیم در هر یک از شکلها توسط رابطه شبه تعادلی فوق تعیین میشود . معمولاً آزادشدن پتاسیم غیرتبادلی زمانی صورت میگیرد که سطح پتاسیم های تبادلی و محلول به یک مقدار حداقل کاهشیافته باشد گرچه در زمینه تغییر میزان شکلهای مختلف پتاسیم در اثر کشت مستمر کارهایی انجام گرفته است ولی تأثیر این موضوع بر پارامترهای روابط کمیت بشدت ) ) Q/I پتاسیم کمتر موردمطالعه بودهاست . تصورمیرود خاکهایی که ظرفیت بافری پتانسیل ) ) PBC K بالایی دارند بتوانند برای مدت زمانهای طولانی نیاز گیاه را تأمین نمایند . بالاماندن سطح شکلهای قابل استفاده گیاه، تخلیه هرچه بیشتر پتاسیم خاک را به دنبال دارد . این تحقیق به منظور بررسی نحوه تغییر شکلهای مختلف پتاسیم و پارامترهای Q/I درخاکهای تحت کشت آفتابگردان در منطقه خوی انجام شد