نفیسه رنگ زن - دانشجوی سابق کارشناس ارشد گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید
احمد لندی - استادیار گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

متأسفانه یکی از اجزای لاینفک رشد سریع جمعیت و فرایند های صنعتی شدن، ایجاد آلودگی های زیست محیطی می باشد . در بسیاری از موارد بی توجهی به مناطق آلوده و یا مناطقی که در معرض آلودگی قرار دارند، اثرات جبران ناپذیری بر سلامت محیط زیست و به تبع آن بر ادامه نسل سالم بشری، خواهد داشت . در مناطق مختلف بویژه نفت خیز کشور، آلودگی های موضعی و مناطقً گاها وسیع در پی نشت و یا عدم توجه در انتقال مواد نفتی مشاهده می شود . فرآورده های نفتی در عین سودمندی برای ایجاد رفاه و راحتی زندگی انسان امروزی، می توانند با ورود به چرخه غذایی انسان ها مسبب ایجاد انواع بیماری ها از جمله سرطان باشند؛ چنانچه طی تحقیقات متعدد خاصیت سرطانزایی و موتاژنی بسیاری از ترکیبات هیدروکربنه به اثبات رسیده است که از جمله این ترکیبات می توان به ) PAHs ترکیبات آروماتیکی چند حلقه ای ) اشاره کرد . خاک به عنوان بستر تولید مواد غذایی مورد نیاز انسان ها از ارزش و اهمیت زیادی برخوردار است و به همین اندازه گاهاً مورد بی توجهی قرار می گیرد . ورود انواع مواد آلاینده به شکل مستقیم و یا غیرمستقیم ( از طریق آب و هوا ) ، این محیط را دستخوش تغییرات می کند که مانند تمام اجزای طبیعت، خاک نیز همواره در جهت برخورد با تغییرات وارد عمل می شود؛ اما در برخی موارد تعادل موجود در خاک بر هم خورده و خاک با چالشی به نام آلودگی مواجه می شود . در این مواقع دخالت بشر به منظور کمک به فرایند های طبیعی پاکسازی و تسریع آنها، ضروری به نظر می رسد؛ از جمله روش های پاکسازی که امروزه توجه زیادی به آن می شود گیاه پالایی است که طبق تعریف روشی است که با ادغام تکنولوژی های بشری و فرایند های طبیعی پاکسازی، آلاینده ها را از محیط های آلوده حذف می کند؛ اما آنچه در این فرایند از اهمیت ویژه ای برخوردار است، استقرار جوامع پایدار گیاهی ست که از سلامت کافی برخوردار بوده و توان مقابله با آلاینده ها را داشته باشند [3] ؛ در این راستا بررسی تغییرات ویژگی های خاک به عنوان اولین محیط ملاقات گیاه با مواد آلاینده و واسطه بین این دو ضروری به نظر می رسد . به این منظور، این تحقیق با هدف بررسی اثر مواد آلاینده هیدروکربنه ( گازوئیل ) بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک صورت گرفت