زهره فرزانگان - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی علوم خاک
غلامرضا ثواقبی - استادیار گروه مهندسی علوم خاک دانشکده مهندسی آب و خاک پردیس کشاورزی و
حسین میرسیدحسینی - استادیار گروه مهندسی علوم خاک دانشکده مهندسی آب و خاک پردیس کشاورزی و
شهرزاد یقطین - استادیار گروه مهندسی علوم خاک دانشکده مهندسی آب و خاک پردیس کشاورزی و

خاکهای آلوده به فلزات سنگین مشکلات بزرگی را در سرتاسر جهان تحمیل می کنند و تکنیک های خوب پالایشی هنوز باقی مانده است تا توسعه یابند . یکی از تکنیک هایی که در طی دو دهه پیش توسعه یافته است گیاه جذبی یا Phytoextraction است که در آن از گیاهان سوپر جاذب استفاده می شود تا آلایند های فلزی را از خاک استخراج کنند اما اکثر گیاهان فراانباشت رشدکند و زیست توده کم دارند . لذا اخیرا شناسایی گیاهانی که مقادیر کمتری از عناصر را جذب می کنند ولی در عین حال زیست توده بیشتری را تولید می نمایند در تحقیقات جایگاه جدیدی یافته است در پ ژوهش حاضر نیز قابلیت جذب و پالایش یک خاک آلوده به عناصر سنگین سرب و کادمیوم توسط کلزا وسورگوم که جزء گیاهان با زیست توده زیاد بشمار می آیند، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است . تحقیقات جدید نیز حاکی از آن است که صرف نظر از نوع گیاه عوامل مختلفی بر میزان کارایی گیاه پالایی موثرند . بکار گیری اصلاح کننده های آلی و معدنی در خاک سبب افزایش حلالیت فلزات سنگین و تجمع بعدی شان در گیاه می گردد که در این حالت میزان گیاه جذبی افزایش می یابد . برخی از محققین برای افزایش قابلیت دسترسی فلز استفاده از کمپلکس های آلی مثل DTPA و EDTA را پیشنهاد نمودند اثرکود سولفات آمونیوم برمیزان گیاه جذبی فلزات بخصوص برای کادمیوم و روی از خاکی که در آن گیاهان چند ساله کاشته شده بودند نیز مورد بررسی قرار گرفته است در این مقاله از میان فاکتور های مختلف آلی و معدنی در جهت افزایش قابلیت جذب فلزات از خاکها اثر اسید سیتریک ،سولفات آمونیوم و گوگرد مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است .