خوشناز پاینده - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
احمد لندی - استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز

نظام اکولوژی نظامی فراگیر و بهم پیوسته است و اقدامات انسانی نیز ترکیبی از فعالیت های بزرگ، کوچک و تکراری است . مسلم است که هر تصمیم و اقدام انسانی، چه خرد و چه کلان، در بستر نظام اکولوژی مجتمع می شوند و چه بسا فعالیت های خرد انسان به علت فراوانی، تکرار، توزیع گسترده و تجمع آنها در محیط زیست نقش تعیین کننده تری داشته باشد . صنایع فولاد ( ذوب و نورد ) در کنار قابلیت ایجاد نشانزدهای محیط زیست به صورت انفرادی، در صورتی که در یک واحد فضایی و یا منطقه ای مشترک مجتمع شوند، بطور بدیهی دارای نشانزدهای محیط زیستی با اهمیت تری خواهند بود که این موضوع ضرورت اجتناب از رویکردهای مبتنی بر اتفاق و اتخاذ نوعی نظام برنامه ریزی مبتنی بر پیش بینی را برجسته می نماید . توده های عظیم مواد زائد و کنسانتره های معدنی در مجاورت کارخانجات صنعتی که اکثراٌ فاصله کمی با زمین های کشاورزی دارند، می توانند باعث آلودگی گسترده زمین های کشاورزی از طریق باد یا سیلاب فصلی شود و خاک بعنوان یکی از مهم ترین اجزای محیط زیست، در یافت کننده پس مانده های صنعتی است و هرگونه تغییر منفی در محیط خاک اثرات زیان آوری بر کیفیت محصولات زراعی و به تبع آن سلامت غذایی جوامع بشری خواهد داشت که در نهایت تندرستی انسانها را به چالش می کشاند . بنابراین ناگزیریم مسائل بالقوه آلودگی خاک را در چارچوب پیش بینی خطرات و صدمات احتمالی در کیفیت خاک و سلامت محصولات زراعی بررسی نماییم . لذا این تحقیق با هدف بررسی میزان و تأثیر فلزات سنگین حاصل از فرآیندهای تولیدی کارخانجات صنعتی فولاد و نورد استان خوزستان بر کیفیت خاک و سلامت محصولات کشاورزی بوده که به صورت گردوغبار یا از راه پسابهای خروجی انتقال پیدا می کنند، صورت گرفته است .