محمود صلحی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
علیرضا مرجوی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

با توجه به کمبود آب آبیاری در مناطق خشک و نیمه خشک از یک طرف و افزایش جمعیت و نیاز به غذا و محصولات کشاورزی از طرف دیگر استفاده از پساب فاضلاب در اراضی کشاورزی، امری غیر قابل اجتناب به نظر می رسد . استفاده از پساب به کمک آگاهی های آزمون شده در ابتدای قرن بیستم در اروپا، آمریکا و استرالیا آغاز شده است و امروزه در بخشهایی از مناطق خشک و نیمه خشک جهان نیز مورد استفاده قرار می گیرد . امروزه با افزایش جمعیت و افزایش سطح بهداست، میزان آب مصرفی و به دنبال آن پساب فاضلاب نیز افزایش یافته است براساس آمار ارائه شده توسط شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان در سال 1379 متوسط پساب فاضلاب تصفیه شده در تصفیه خانه شمال اصفهان 74 متر مکعب در روز و در تصفیه خانه جنوب 122 متر مکعب در روز و در تصفیه خانه شاهین شهر 29 متر مکعب در روز بوده است این میزان در سال 1383 به ترتیب به 100 ، 130 و 35 متر مکعب رسیده است در مصرف پساب فاضلاب در امر کشاورزی نکات و مسائل زیادی باید لحاظ گردد . کیفیت پساب تولیدی، تغییرات کیفیت پساب در طول سال، تکنولوژی تصفیه، مسائل زیست محیطی، مسائل بهداشتی، مسائل شهری و زیبا سازی شهر، مسائل اقتصادی، مسائل اجتماعی، و تأثیر بر روی منابع اب و خاک، آبهای سطحی، آبهای زیر زمینی، خصوصیات فیزیکی، شیمایی، بیولوژیکی خاک و تاثیر بر خصوصیات کمی و کیفی گیاهان و کاربری پساب جهت استفاده های زراعی، باغی، فضای سبز، زینتی، جنگلی و مرتعی از جمله مسائلی که می بایست بطور دقیق مورد بررسی و کنکاش قرار گیرد . برای این مطالعات، اطلاع از تغییرات شیمیایی فصلی تصفیه خانه ها قدم اول محسوب می شود .