معصومه عباسلو - دانشجوی کارشناسی بهداشتی محیط، دانشگاه علوم پزشکی سمنان

این پژوهش با هدف روشن شدن وضعیت فعلی جمع آوری، نگهداری و دفع پسماندهای پزشکی و همچنین تعیین میزان وزن و حجم زباله تولیدی در بیمارستانهای شهرستان خوی صورت گرفته است. مواد و روشها: روش مطالعه در این پژوهش توصیفی – مقطعی می باشد. در این پژوهش پرسشنامه وضعیت جمع آوری، نگهداری و دفع زباله های بیمارستانی با مراجعه حضوری به بیمارستان های قمر بنی هاشم و مدنی و بازدید از آنها تکمیل گردید. این پرسشنامه حاوی سئوالاتی در مورد اطلاعات عمومی بیمارستان ها نظیر تعداد تختهای بیمارستانی تعداد بخشها، کارکنان و تعداد افرادی که در امر جمع آوری زباله های بیمارستانی فعالیت می کردند، بود. برای تعیین میزان وزن و حجم زباله تولیدی در بیمارستان قمر بنی هاشم نسبت به توزین انواع زباله ها اقدام شد، ولی در بیمارستان آیت ا… مدنی بدلیل نبود امکانات برای تخمین و دقیق تر و وزن و حجم زباله تولیدی، چندین بار از جایگاه موقت زباله بازدید به عمل آمد و از افراد شاغل در هر بخش و افرادی که در امر زباله فعالیت می کردند مصاحبه به عمل آمدو میزان تقریبی وزن و حجم زباله تولیدی در این بیمارستان تخمین زده شد و سپس اطلاعات درج شده و پرسشنامه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. نتایج و بحث: طبق یافته های این پژوهش سالانه حدود 244 تن زباله در دو بیمارستان مورد مطالعه تولید می شود که حدود 46 درصد این زباله ها عفونی می باشند. مراکز مورد مطالعه فاقد دستگاه زباله سوز بودند، علت اصلی این امر نبود جایگاه مناسب نصب می باشد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که عمل تفکیک زباله ها در هر یک از بخشهای بیمارستانهای مورد مطالعه تا حدودی رعایت می شود و افرادی که در امر جمع آوری زباله در بیمارستان مدنی فعالیت می کندد، این زباله ها را در داخل ظروف پلاستیکی با دست و در بیمارستان قمر بنی هاشم با چرخ دستی به محل مخازن موقت زباله حمل می کنند و به صورت مخلوطی از زباله های معمولی و عفونی در داخل مخازن موقت می ریزند، و علت اصلی این امر این است که ماموریت شهرداری که در طول یک شبانه روز، یکبار به محل مخازن موقت در بیمارستانها مراجعه می کنند این زباله ها را به صورت مخلوط داخل وانت های سرباز می ریزند و به صورت کاملاً غیر بهداشتی به محل زباله های شهری منتقل میکنند و در آنجا همراه زباله های شهری دفن می شوند. بنابراین افرادی که درجمع آوری زباله فعالیت می کنند انگیزه لازم برای جداسازی زباله های عفونی و معمولی را در داخل مخازن موقت ندارند. در داخل بخشها ظروف پلاستیکی با کیسه های پلاستیکی زرد رنگ مخصوص زباله های عفونی و ظروف پلاستیکی آبی رنگ با کیسه های پلاستیکی مشکی مخصوص زباله های شبه خانگی جهت نگهداری زباله ها استفاده می شود که البته عملیات تفکیک زباله ها در داخل بخشها تا حدودی رعایت می شود، مسئولین بایستی آموزشهای بهداشتی لازم به افراد شاغل و کارگرانی که در امر جمع آوری زباله فعالیت می کنند را داده تا عملیات تفکیک زباله ها در همه بخشهای بیمارستان ها بطور کامل رعایت شود. در مورد فاصله مخازن موقت تا اولین بخش بیمارستان، در هر دو بیمارستان مورد مطالعه این فاصله بیشتر از 20 متر می باشد که با استانداردهای بهداشتی مطابقت دارد. نوع جایگاه در 2 بیماستان مورد مطالعه محفظه های فلزی می باشد که با استانداردهای بهداشتی مطابقت نداشته بطوری که از ته مخازن موقت در دو بیمارستان مورد مطالعه شیرابه نشت می کند که این امر بسیار مخاطره آمیز می باشد . نوع مصالح مورد استفاده برای ساختمان موقت بایستی مقاوم باشد و از اتاق های مخصوص جهت نگهداری زباله، استفاده شود. نتیجه گیری: با توضیحاتی که در قسمت نتایج و بحث داده شد نتیجه میگیریم که مسئولین بهداشتی در هر دو بیمارستان مورد مطالعه بایستی به مسئله مدیریت و پسماندهای پزشکی توجه خاصی نموده و راهکارهایی را که باعث بهبود وضعیت بهداشتی بیمارستان از نظر پسماندهای پزشکی می شود ارائه دهند.

بیمارستان ، پسماندهای پزشکی ، زباله سوز ، خوی