نسترن ملازاده - کارشناس ارشد محیط زیست دانشگاه تربیت مدرس

مشارکت اجتماعی یک داد و ستد اجتماعی دو سویه میان مردم است و با قبولاندن اندیشه های مسوولان بالادست بسیار تفاوت دارد. در واقع، مشارکت اشخاص را بر می انگیزد تا در کوششهای گروه خود مسوولیت بپذیرند و زمانی تحقق می یابد که بی تفاوت و بی مسوولیتی جای خود را به احساس وابستگی ، هم سرنوشتی و مسئولیت بدهد. با توجه به آنچه که در تعریف مشارکت آمد می توان به روشنی دریافت که تحقق مشارکت مستلزم فراهم آمدن برخی پیش نیازهاست که این پیشنیازها تحقق و کارسازی مشارکت را تعیین کرده و سطح آن را مشخص می سازند. عمده ترین این پیشنیازها با توجه به تعریف مشارکت عبارتند از : 1. پیش از اینکه انجام اقدامی ضرورت پیدا کند، باید مشارکت فراهم باشد. 2. فواید احتمالی مشارکت باید بر هزینه های آن فزونی داشته باشد. 3. موضوع مشارکت باید مشخص و مورد علاقه افراد باشد زیرا پایداری مشارکت با علاقه فرد پیوند دارد. 4. شرکت کنندگان باید از تواناییهای لازم(مانند دانش فنی، امکانات مالی و …) برخوردار باشند. 5. شرکت کنندگان باید قابلیت داد و ستد اندیشه را دارا باشند. 6. هیچیک از دو سوی مشارکت نباید احساس کند که مشارکت جایگاه و موقعیت او را تهدید میکند. در غیر این صورت مشارکت به معنای درگیری با مدیریت خواهد بود. 7. مشارکت هنگامی معنا دارد که فرد امکان انتخاب و آزادی اختیار داشته باشد.