فتح اله امی - استادیار مهندسی هوافضا، دانشگاه تربیت مدرس، مدیر دفتر طرح جامع کاهش آ
گلناز پورعابدین - کارشناس ارشد مهندسی هوافضا، سازمان حفاظت محیط زیست، کارشناس دفتر طرح
محمدمهدی فرسیابی - کارشناس ارشد اقتصاد انرژی و محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، کارشناس
الناز کیوانی - کارشناس ارشد اقتصاد محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، کارشناس دفتر طر

رشد و توسعه شهرها، افزایش جمعیت، حجم جابجایی های درون شهری و مالکیت سواری درون شهری، باعث بوجود آمدن ازدحام در سطح شبکه معابر اکثر کلان شهرها شده است. تراکم بیش از حد وسایل نقلیه با توجه به ظرفیت محدود شبکه معابر، مشکلات متعددی از قبیل اتلاف زمان، افزایش مصرف سوخت و انرژی، آلودگی های زیست محیطی و صوتی و غیره به دنبال داشته است. از این رو یکی از راهکارهای مهم برای حل ا ین مشکل ، کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی و افزایش سهم حمل و نقل همگانی در جابجایی مسافران همراه با ارتقاء کیفیت این ناوگان می باشد. بنابراین دراین تحقیق ابتدا سهم وسایل نقلیه مختلف در آلودگی هوا و نقش افزایش وسایل نقلیه عمومی در کاهش آلودگی هوای تهرانمورد بررسی قرار گرفته است. در پایان کاهش انتشار ناشی از تغییر الگوی تقاضای سفر بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که با کاهش سهم خودروهای شخصی بنزین سوز و افزایش حمل و نقل عمومی گازوئیل سوز تناژ انتشار آلودگی هوای شهر تهران به شدت کاهش می یابد. از بابت گسترش 15 درصدی سهم اتوبوس ها روزانه 575 تن آلاینده کمتر منتشر شده و سالانه از انتشار 210 هزار تن آلاینده جلوگیری می شود. همچنین از بابت کاهش مجموع سهم شخصی و موتور سیکلت سیصد و نودهزار تن کاهش انتشار سالانه خواهیم داشت. با توجه به تفاوت در انتشار آلاینده های بامنشا بنزین و گازوییل کم گوگرد و اینکه یککیلومتر نفر پیمایش با خودرو شخصی پانزده برابر یک کیلومتر پیمایش با اتوبوس آلاینده منتشر می کند، صرفه جویی در انرژی با تغییر سهم سفر 15 درصدی از وسایل شخصی به عمومی روزانه بیش از 600 میلیون تومان و سالانه برابر 220 میلیارد تومان خواهد بود. همچنین با افزایش سهم حمل و نقل عمومی تا سال 1388 میزان انتشار بر حسب گرم کیلومتر پیمایش در روز وسایل نقلیه حدود 38% کاهش یافته است.

مهندسی ترافیک ، حمل و نقل ، خودروی شخصی ، حمل و نقل عمومی ، تقاضای سفر ، آلودگی هوا ، مصرف سوخت