هادی شریف مقدم - استادیار دانشگاه پیام نور مشهد

یادگیری مستقل و یا آموزش خود فراگیر برای کسانی که با نظام های یادگیری سنتی و روش های رودر رو موزش دیده اند بسیار نا آشناست. برای بسیاری از افراد و دست اندرکاران آموزش، بویژه برای انان که بیشتر بهروش های سنتی عادت دارند حضور استاد و معلم اصلی ترین شرط یادگیری است. بسیرای زا متفکران تعلیم تربیت معتقدند که نتیجه یادگیری، تغییر رفتار است که می تواند با همکاری معلم، بدون معلم، درکلاس درس و یا هر جای دیگری ایجادشود. دانشگاه های باز، نیمه حضوری و یا آموزش راه دور و یا با هر نام دیگری ایجاد شود. دانشگاه های باز، نیمه حضوری و یا آموزش راه دور و یا با هر نام دیگر با تاکید بر این نظر به آموزش شکل گرفته و چندین سال است که ایگاه خود را در بین انشگاه های روزانه و سنتی کشورهای مختلف به عنوان روشی موفق برای آموزش پیدا کرده اند. بسیاری از دانشجویان و دانش پذیران این دانشگاه ها به خوبی آموخته اند که برای یادگیری می توان متکی به خود، منابع درسی و معلم (در صورت نیاز جهت رفع اشکال) بود. رشد فناوری اطلاعات و دسترسی آسان به رایانه ها برای آموزش های مستقل نیز تاثثر بسزایی داشته است. امروزه افراد زیادی فرایند یادگیری را به صورت مستقل و از طریق کار با رایانه ها و استفاده از شبکه های اطلاعاتی و بویژه اینترنت انجاممی دهند. وجود برنامه های مختلف رایانه ای یادگیری مستقل را تسریع نموده است. وجود دانشگاه های مجزای، آموزش مجازی و غیره نوعی از این استقلال و عدم وابستگی در یادگیری را به نمایش گذاشته است. در این نوشته سعی شده تا نظریات مختلف یادگیری مستقل بررسی و تاثیر فناوری های جدید بر این نوع آموزش و همچنین افزایش سواد اطلاعاتی از راه مطالعه مستقل بررسی شود. نظام آموزش دانشگاه پیام نور (آموزش از راه دور) به عنوان تنها دانشگاه دارای این نظام آموزشی در کشور نیز بررسی و نقاط قوت و ضعف آن به بحث گذاشته خواهد شد.