مهرداد جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران, مهندسی آب, دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
علی مهبودی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج, گروه مهندسی عمران

روندیابی سیلاب مجموعه عملیاتی است که به وسیلهی آنها، مشخصات جریان پاییندست، توسط مشخصات معلوم بالادستتعیین می گردد. در مطالعه حاضر با انتخاب بازهای از رودخانه مهریان به بررسی سه روش عددی (هیدرولیکی) روندیابی سیلاب شاملمدلهای موج سینماتیکی و مدل عددی موج دینامیکی به کمک نرم افزارهای MIKE11 و EXCEL و Hec-Ras پرداخته شده ونتایج آن، با نتایج مشاهداتی ثبت شده در ایستگاه هیدرومتری پایین دست مقایسه شده است. هدف از این مقایسه، بررسی انطباقنتایج روشهای مختلف عددی با توجه به مشخصات فیزیکی و هیدرولیکی آبراهه های طبیعی با مقادیر واقعی بوده است. در این راستاپس از انتخاب ایستگاه منتخب از رودخانهی مهریان در بازه ای به طول حدود 39 کیلومتر، اقدام به ورود مقاطع عرضی و شبیه سازیبستر رودخانه گردید و پس از تعریف هیدرولیک جریان، به آنالیز و اجرای مدل پرداخته و نتایج حاصل با نتایج ثبت شده در ایستگاههیدرومتری پایین دست مورد مقایسه قرار گرفته است. از آنجا که پیش بینی حداکثر دبی سیلاب در پایین دست و زمان رخ دادن آن ازاهمیت بالایی برخوردار است از معیار اختلاف میزان دبی اوج (DPO) و زمان اوج (DPOT) استفاده شد. همچنین از معیار درصدفروکش دبی اوج سیل (ε) و معیار میزان تاخیر بین هیدروگراف های بالادست و پایین دست (ξ) در هر روش بهره برده شد. تایج اینمطالعه حاکی از برتری مشهود مدل موج دینامیکی نرم افزار MIKE 11 دارد. با توجه به نتایج این پژوهش توصیه می شود چنانچهاطلاعات هیدرولیکی رودخانه موجود باشد از مدل موج دینامیکی نرم افزار MIKE11 در عملیات روندیابی سیلاب بهره برده شود.

روندیابی سیل، روشهای عددی، هیدروگراف سیلاب، روشهای هیدرولیکی، مدلهای کامپیوتری MIKE و Hec-Ras