حسین محق - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد کاشان
مطهره امجدی - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد، مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد کاشان
نرجس فرحانی فر - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد، مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد کاشان

معماری سنتی ایرانی دارای ویژگی های منحصر به فرد می باشد که با درنظر گرفتن معیارهای زیبایی بصری، با اصول و ویژگی های اکولوژیک و محیط طبیعی و زیستی بستر خود نیز منطبق است. بر اساس این پژوهش به ارزش های از یادرفته ای می رسیم که در معماری سنتی ایران با بهره گیری از مصالح بومی مانند سنگ، خشت، آجر و استفاده از ظرفیت حرارتی این مصالح و ایجاد بدنه هایی با ضخامت زیاد، طراحی معماری متناسب بااقلیم، جهت گیری و نحوه استقرار و ابعاد باز سایبان ها، فرم بام، استفاده از عناصر عملکردی معماری جهت آسایش دمایی نظیر بادگیرها، گودال باغچه ها، گربه روها و ... بهره گیری از فضای سبز جهت تأمین رطوبت، سایه، هوای پاک و ... باعث کاهش مصرف انرژی در کشور می شدند. در حال حاضر با توجه به استفاده گسترده از سوخت های فسیلی و بهره مندی راحت از مانبع ملی، روش هایی که در معماری سنتی وجود داشت، از بین رفت و استفاده از گاز طبیعی، نفت و ... جهت تأمین شرایط دمایی (بدون ملاحظات استفاده بهینه) در فصول مختلف سال جایگزین راهکارهای غیرفعال و کالبدی گذشته گردید و ضخامت دیوارها کاهش یافته و برای جبران کاهش مقاومت حرارتی، سوزاندن فرآورده های نفتی توسط تجهیزات کم بازده متداول گردید. در این مقاله علاوه بر استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی به روش کیفی، به بیان توضیحاتی در خصوص معماری مسکونی سنتی ایرانی پرداخته شده است و در ادامه با روش توصیفی تحلیلی تاریخی به دنبال آشکار کردن خلاقیت ها در طراحی خانه های سنتی پرداخته شده است. در نتیجه این پژوهش این مطلب بدست می آید که با بهره گیری از تجربیات گذشتگان هنوز می توان در بافت شهری که مجموعه ای از ساختمان ها است، از انرژی طبیعی استفاده کرد و از مصرف سوخت فسیلی کاست و به ارتقای کیفیت مجموعه ای از ساختمان ها است، از انرژی طبیعی استفاده کرد و از مصرف سوخت فسیلی کاست و به ارتقای کیفیت اسایش و بهداشت محیط مسکونی کمک کرد.

معماری سنتی مسکونی، بهینه سازی مصرف انرژی، شیوه های سنتی در کاهش مصرف انرژی