جهانگیر حیدری - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه خلیج فارس بوشهر

یکی از مهمترین و پیچیده ترین مسئله پیش روی بازسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری کشور، تملک اراضی مورد نیازاست. برای غلبه بر این مسئله در برخی از کشورها روشهایی اعمال شده که از رایج ترین آنها می توان روشهای تملک اجباری ، تملک داوطلبانه و تنظیم مجدد زمین ( Land readjustment) نام برد که روش اخیر، نسبت به دو روش پیشین ، دارای نقاط قوت بیشتر و نقاط ضعف کمتری می باشد. به طور خلاصه، تنظیم مجدد زمین شیوه ای برای مدیریت توسعه اراضی نامناسب شهری است که در آن قطعاتی از زمینهای مجزا و نامنظم جهت برنامه ریازی یکپارچه ادغام و تجمیع شده سپس به عنوان مجموعه ای واحد، سروی دهی و تقسیم بندی مجدد می شوند و در نهایت قطعات مسکونی جدید برای مالکان اولیه توزیع مجدد می گردد. اهداف اصلی این روش، تهیه و تامین زمین مورد نیاز برای کاربریهای عمومی، ایجاد قطعات زمین مناسب برای استفاده مسکونی مالکان و انتقال حقوق زمین موجود در مکانهای قبلی به مکانهای دوباره قطعه بندی شده جدید می باشد بنابراین باتوجه به جنبه های مثبت اجرای روش تنظیم مجدد زمین نسبت به سایر روشها ی تملک زمین و بکارگیری آن در تعدادی از کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، می توان آن را به عنوان روشی مناسب جهت احیای بافتهای فرسوده شهرهای کشورمان بکاربرد. روشی که می تواند هم برای شهروندان و هم برای مدیریت محلی منافع و مزایایی در برداشته باشد.

تنظیم مجدد زمین، توزیع و تخصیص مجدد زمین، مدیریت زمین، بافت فرسوده، هم بخشی