حمیدرضا تمجیدی - کارشناس معماری، دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت امور شهری دانشگاه فردوسی مشهد

کیفیت زندگی مفهومی است که دارای جنبههای مختلف اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیستمحیطی است. اهمیت هر یک از این ابعاد با توجه به زمان و مکان و شرایط محیط میتواند تفاوت چشمگیری با میزان استاندارد آن داشته باشد. کیفیت زندگی شهریدو رویکرد عمده دارد: رویکرد عینی و رویکرد ذهنی. کیفیت ذهنی زندگی، ادارک مردم از وضعیت زندگیشان را منعکس می سازد و با استفاده از شاخص های ذهنی اندازه گیری می شود. کیفیت عینی زندگی با استفاده از شاخص های عینی که مرتبط باواقعیات قابل مشاهده زندگی و مستخرج از داده های ثانویه هستند، اندازه گیری می شود. هر ارزیابی جامعی از کیفیت زندگی بایددر برگیرنده ی جنبه های عینی و ذهنی باشد. منطقه 21 منطقه ای استراتژیک است که کمتر برنامه ریزی منسجم فرهنگی و اجتماعی توسط کلیه مراکز ذی ربط شهرداری،سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، سازمان فرهنگی و هنری، وزرات ارشاد و آموزش و پرورش و نیروی انتظامی و... با نگاه راهبردی به آن شده است به علاوه دلایل دیگری نیز وجود دارد که ضرورت انتخاب این منطقه را برای مطالعه، بیش از پیش روشن میسازد. منطقه 21شهرداری تهران از آن روی برای این تحقیق انتخاب گردید که: در میان مناطق تهران، هم به لحاظ هندسی موقعیت نسبت بهشمال و جنوب شهر و هم از نظر کیفیت توسعهیافتگی در سطح میانی قرار دارد.از مهمترین ویژگی های این منطقه قرار گرفتن بازار تهران و بسیاری از اماکن فرهنگی، مراکز و نهادهای دولتی، وزارت خانه ها و سفارتخانه ها در آن می باشد.روش تحقیق در پژوهش حاضر، روش پیمایشی و قیاسی-استقرایی است. نتایج نهایی تحقیق نشان می دهد موثرترین عوامل در رضایتمندی از مسکن در کیفیت مسکن، فضای مسکن، امنیت مسکن و تعلق به مسکن میباشد. بنابراین، با توجه به کمبود زمین در منطقه، و وجود محدودیتهایی از قبیل وضعیت نامناسب معابر و مساکن و همچنین دسترسیهای نامناسب به خدمات و کاربر-های شهری از قبیل پارکینگ و خیابانهای اصلی و فرعی، همچنین وجود گسترده الگوی ساخت مشابه هم که نشان از فرسودگی شدید این منطقه میباشد، میتوان با اصلاح و برنامهریزی مسکن ساکنین تا حد زیادی انواع مشکلات دسترسی را مرتفع کرد

کیفیت زندگی، بافت فرسوده، رضایتمندی از زندگی، توسعه یافتگی، کیفیت و امنیت مسکن