پونه قربانی بهنام

امروزه بیشتر شهرهای کشور با مسأله ای به نام بافت های فرسوده مواجه هستند. کالبدشناسی ساختاری و عملکردی این بافت هانشان دهنده تجلی مشکلاتی نظیر تعارض با ساختار کلی شهر، تراکم و تمرکز جمعیت و فعالیت ها، افول اقتصادی، افول کیفیتکالبدی، کاهش ارزش های محله ای و سکونتی، افول کیفیت های اجتماعی، شرایط نامطلوب زیست محیطی، دشواری های دسترسی و مشکلات ترافیکی و انحطاط کیفیت های فرهنگی و بصری بوده است. به نظر می رسد، در بافت های فرسوده با توجه به وسعت دامنه وشدت مسائل گریبان گیر این بافت ها کارآمدترین رویکردی که بتوان برای مواجهه با کاستی ها و نارسایی ها اتخاذ نمود، نیل به اهدافتوسعه پایدار در عرصه بهسازی این بافت ها می باشد. از این رو، در این تحقیق، سعی گردیده بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری با نگرش به مقوله توسعه پایدار شهری مورد تحلیل قرار گیرد.روش انجام این پژوهش توصیفی - تحلیلی می باشد. اطلاعات به دو روش مطالعات اسنادی و میدانی مشاهده و تکمیل پرسشنامه جمع آوری شده است. محدوده تحقیق، محله کوچه باغ تبریز با 75 هکتار وسعت و جمعیتی بالغ بر 21942 نفر در سال 4991 می باشد. بررسی ویژگی های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی محدوده مورد مطالعه از طریق مصاحبه با 921 نفر از ساکنین محلهکوچه باغ به عنوان حجم نمونه، و تکمیل پرسشنامه توسط آنان صورت گرفته است. جهت سنجش فرضیات مطرح شده اطلاعات حاصل از پرسشنامه با نرم افزارهای Excel و SPSS تجزیه و تحلیل شد. جهت انجام آزمون فرضیه ها عوامل اقتصادی، اجتماعی و کالبدی مشخص شده و رابطه آنها با عوامل فرسودگی بدست آمد. نتیجه آزمون فرضیه ها نشان می دهد که بین وضعیت اقتصادی ومتغیرهای کالبدی و فرسودگی بافت در محله کوچه باغ رابطه معنی داری وجود داشت اما بین وضعیت اجتماعی و فرسودگی بافت در محله کوچه باغ رابطه معنی داری وجود نداشت. سرانجام با استفاده از معیارهای توسعه پایدار شهری، راهبردهایی با هدف دستیابی به سه الگوی مطلوب دسترسی ها، الگوی مطلوب در نظام استقرار کاربری ها و الگو و فرم مطلوب در فضای شهری محله کوچه باغ پیشنهاد گردیده است.

بافت فرسوده شهری، ویژگی های کالبدی، توسعه پایدار شهری، محله کوچه باغ