فرزانه مهدوی شایان - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری

امروزه توجه به مفهوم امنیت شهروندان و روش های ارتقاء آن، به عنوان یکی از اولویت های اساسی حرفه مندان و تئوری پردازان شهری تبدیل شده است.جدای از اثرات اجتماعی و فرهنگی ناشی از برنامه ریزی و طراحی محیط های امن شهری بر الگوی هایرفتار شهروندی و بهبود کیفیت محیطی نواحی سکونتی، تبیین ویژگی ها و اثرات مترتب بر نقش کالبدی شهر بر کاهش جرایم شهری و یا کاستن از وقوع جرم،موضوع مستقل و با اهمیتی است که در قالب تئوری های نوین شهرسازی بدان اشاره می شود. در پژوهش حاضر پس از ذکر مبانی نظری در ارتباط با امنیت و ضرورت و ارتباط آن با فضای شهری به نقش کالبدی شهر در کاهشوقوع جرم و ارتقاء امنیت در رویکرد CPTED اشاره می شود .رویکرد حاضر را می توان طراحی کارآمد و بهینه محیط مصنوع در کاهش جرایم شهری قلمداد کرد که در بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایت مندی شهری تاثیر به سزایی دارد.بر این اساس دراین پژوهش، اصول کلی رویکرد CPTED به 5 دسته امنیت فیزیکی، نظارت، مدیریت و نگهداری،ورودی و خروجی و قلمرویابیدسته بندی شده سپس بر اساس مطالعات کتابخانه ای، مشاهدات، همچنین روش AHP به تحلیل و بررسی این اصول و کارایی این رویکرد در محدوده های مورد مطالعه این پژوهش)پیاده راه های لاله و شقایق پرداخته می شود و سپس بر اساس شناخت مسائل و مشکلات کالبدی و کارکردی هر پیاده راه که در امنیت فضا تاثیر گذار می باشند؛ به ارائه اهداف،راهبرد ها،سیاست هاپرداخته خواهد شد..نتایج این پژوهش نشان از آن دارد که می توان با استفاده از رویکرد CPTED وکاربست اصول و معیار های این رویکرد در ساختار شهر و همچنین توجه به ویژگی های کالبدی و کارکردی محیط، نقش به سزایی در ارتقاء امنیت و در پی آن کاهش میزان بزهکاری ایفا کرد و بدین طریق می توان به فضای شهری امن و ایمن با کیفیت مطلوب که یکی از مهم ترین و اساسی ترین حقوق شهروندان و اهداف شهرسازی نیز می باشد،دست یافت.

امنیت،طراحی شهری،فضای شهری، CPTED