راحله حسینی - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات شعبه شهر قدس

امروزه فضاهای زیرسطحی در دنیا از اهمیت بسیار بالایی برخوردار شده است و با توجه به موقعیت ویژهء کشور ما به لحاظ مواجه بابحران های طبیعی در این راستا برنامه ریزی استفاده از فضاهای زیرسطحی به عنوان فضاهایی که در لایه های زیرین زمین ساختهمی شوند، می تواند در راستای هدف اساسی مدیریت بحران، که همانا کاهش اثرات زیانبار مخاطرات می باشد، موثر واقع شوند. در نگارش این مقاله از مهمترین منابع و تارنگارها مرتبط با مفاهیم فضاهای زیرسطحی و مدیریت بحران شهری و نیز مصاحبه و نظرسنجی از متخصصان در حوزه های مورد مطالعه استفاده شده و قابلیتهای فضاهای زیرسطحی و نیز ویژگیهای مدیریت بحران درمراحل مختلف از جنبه های مختلف کالبدی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی استخراج گردیده است. از بررسی معیارها وشاخصهای استخراج شده از منابع و مقایسه موضوعی آنها با یکدیگر چنین استنباط می شود که از بسیاری از قابلیتهای فضاهایزیرسطحی می توان به عنوان راه حلی موثر در کاهش اثرات زیانبار بحران های شهری بهره گرفت به عنوان نمونه یافته های پژوهشنشان می دهد که توسعه زیرسطحی در ابعاد مختلف می تواند با انتقال سطوح سواره به زیرسطح و کاستن از بار ترافیکی روی سطح، انتقال تاسیسات شهری به زیرسطح در قالب ایجاد تونل مشترک تاسیساتی و ایجاد شرایط مناسب برای اسکان مردم در مواقع بحرانی، ایجاد برقراری ارتباط زیرزمینی میان مراکز امدادی و بیمارستانها، ایجاد خطوط سواره زیرسطحی تندرو ویژه وسایل نقلیه امدادی وبهره برداری از شفتهای زیرزمینی قائم برای انتقال سریع مجروحین در راستای ارتقاء کیفیتهای محیطی و کاهش آسیب پذیری شهرهادر مواقع بحرانی بسیار موثر باشند.

فضاهای زیرسطحی، بحران، مدیریت بحران، فضای شهری، مخاطرات طبیعی