فرنوش ناصری هرسینی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور تهران

امروزه با توجه به رشد جمعیت شهرها به ویژه شهرهای بزرگ بحث بهره مندی شهرها از امکانات شهری متناسب با تعداد جمعیت شهر نیز بیشتر اهمیت می یابد. گاه در شهرهای مختلف یک استان و حتی یک شهر وجود ناکافی امکانات شهری به نسبتجمعیت موجود معضلاتی را در شهرها ایجاد میکنند. در این میان فضاهای آموزشی به خصوص مدارس از لحاظ اینکه نقش اساسی در سلامت اجتماعی و ارتقاء دانش و پیشرفت جامعه را به عهده دارند ٬ اهمیت فراوانی در بین خدمات مختلف شهری دارند ٬ از این رو در اولویت های برنامه ریزی شهری قرار دارند و در طرح های توسعه که برای شهرها تهیه میشود فضاهای آموزشیبه ویژه مدارس از کاربری های اصلی محسوب میشوند و توجه ویژه به تعداد و نحوه قرارگیری این فضاها میشود. براساس این مقاله میزان توسعه یافتگی فضاهای آموزشی مدارس از لحاظ 7 شاخص 1- تعداد مدارس. 2-تعداد کلاس و ظرفیت مدارس ٬ میزان 7- سالن اجتماعات به نسبت تعداد جمعیت 5- نمازخانه ٬6 - کتابخانه ٬ 4- سالن ورزشی ٬ امکانات مدارس شامل: 3-آزمایشگاه ٬دانش آموزان هر شهرستان با استفاده از روش تاکسونومی عددی بررسی شده است. به این منظور از نرم افزار Excel و برای سنجش پایایی شاخصها نیز از نرم افزار spss استفاده شده است. برای رسم نقشه موقعیت استان البرز و رتبه بندی شهرستانها ازلحاظ توسعه یافتگی نیز از نرم افزار GIS استفاده شده است. این پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی میباشد ٬ داده هابه روش کتابخانه ایی و میدانی گردآوری شده اند. نتایج بررسی ها نشان داده است که شهرستان اشتهارد با درجه توسعه یافتگی Fi 1441 از این میان از بقیه شهرستانهای استان برخوردارتر میباشد‚ شهرستان ساوجبلاغ با درجه توسعه یافتگی = Fi 1453 رتبه = دوم برخورداری ٬ شهرستان نظرآباد با درجه توسعه یافتگی Fi 1457 رتبه سوم را دارا میباشد و شهرستان کرج با وجود اینکه = دارای جمعیت کل و جمعیت دانش آموزان و مساحت بیشتری نسبت به بقیه شهرستانها میباشد با درجه توسعه یافتگی Fi 14.3 = از بقیه شهرستانهای استان البرز درجه برخورداری پایینتری دارد.

آنالیزتاکسونومی عددی ٬ توسعه یافتگی ٬ رتبه بندی ٬ فضاهای آموزشی ٬ استان البرز