محمدرضا اختصاصی - دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه یزد
فاطمه السادات حضیرئی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی دانشگاه یزد
عبدالقادیر ارازی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جنگلداری دانشگاه یزد

ریزگردها از جمله مواد معلق موجود در هوا هستند که غالبا بر اثر وقوع طوفانهای گرد و خاک ایجاد می شوند. این ذارات عموما در حد سیلت و رس بوده قطر آنها از 100 میکرون کوچکتر است. شکل فیزیکی و وضعیت ساختمان مولکولی آنها به گونه ای است که بیشتر آنها دارای بار الکتریکی بوده و به سایر موادی که در مسیر حرکت آنها قرار داشته باشد میچسبند. در این میان نقش کرکها و سطح برگ درختان و درختچهها در جذب گرد و غبار هوا غیرقابل انکار میباشد. گونههای مختلف گیاهی از برگهای با سطوح مختلف از نظر زبری و کرک تشکیل شدهاند. در تحقیق حاضر به منظور مقایسه گونههای گیاهی در جذب گرد و غبار هوا، 9 گونه درختی رایج که به عنوان بادشکن درختی و یا فضای سبز در دشت یزد مورد استفاده قرار میگیرد انتخاب گردید و مقدار غبار جذب شده بر روی برگ آنها طی 6 تکرار مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج بدست آمده اختلاف معنیداری در سطح 5 درصد بین درختان توت، انجیر، نارون، زیتونتلخ با درختان اکالیپتوس، زیتون، سنجد و پسته نشان داد. بر این اساس پیشنهاد میگردد در طرح فضای سبز و بادشکنهای اطراف مزارع مناطق خشک و بادخیز از 4 گونه نخست استفاده شود

درختان مناطق خشک، برگ، جذب گرد و غبار، طوفان، بادشکن