عثمان محمدپور - مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد، دانشجوی دکتری عمران - آب دانشگاه
سیدجمیل قادری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
ابوالفضل شمسائی - استاد دانشکده عمران دانشگاه صنعتی شریف

در این مطالعه مدل بهینه سازی چندمنظوره برنامه ریزی آرمانی ( Goal Programming) با افق دیـد برنامـه ریـزی یـک سـاله و پریودهای ماهانه، جهت برنامه ریزی آبیاری ار اضی پایاب سد مخزنی و شبکه آبیاری دشت مهاباد، که بخشی از حوزه آبریز دریاچـه ارومیه است، ارائه شده است . در این مدل , اهداف حداکثرکردن سود خالص طرح، حداکثرنمودن سطح زیر کـشت، حـداکثرنمودن بکارگیری نیروی کار انسانی و حداکثرسازی تولید نیروی برق آبی که بیشتر اوقات سیاستهای مغایر همدیگر را دنبال میکنند، در نظر گرفته شده است . مدل , استفاده تو أم از منابع آب سطحی و زیرزمینی را مـدنظر قـرار میدهـد . بـه منظـور تـأثیردادن طبیعـت تـصادفی جریانهای ورود ی به مخزن سد از ق یدهای تصادفی استفاده شده است، جهت تبدیل قیدهای تصادفی به قید قطعی معادل، تـابع توزیـع تجمعی برای ماههای مختلف استخراج شده است،مدل برای سطوح مختلف قابلیت اعتماد ( 20 % ، 50 % ،80 %) جریان ورودی به مخزن سد حل گردید، اثر کم آبیاری روی اهداف سیستم و سیاستهای بهره برداری در سه سطح کاربرد آب آبیاری ( آبیاری کامل، 20 % کم آبیاری و50 % کم آبیاری ) اعمال و 10 سناریوی طرح آبیاری تهیه شد . جهت اولویت بندی سـناریوهای طـرح آبیـاری از روش چنـد معیاره برنامه ریزی توافقی (Compromise Programming) استفاده شده است . مقایسه نتایج حاصل از مدل با وضعیت موجود، نشان می دهد که با استفاده از مدل تهیه شده برنامه ریزی آبیاری , می توان اهداف سیستم را به نحو چشمگیری افزایش داد . نتایج بدست آمده بیانگر این واقعیت است که در همه شرایط , اعمال 20 درصد کم آبیاری می تواند سیاستهای بهره برداری سیستم را بهبود بخشد .

برنامه ریزی آبیاری، برنامه ریزی آرمانی، الگوی کشت بهینه، قیدهای تصادفی، بهره برداری از مخازن