علیرضا مامن پوش - پژوهنده مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
مختار میران زاده - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
محسن دهقانی - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

در سالهای اخ یر توجه روز افزون به ا ین امر معطوف گرد یده که عملکرد اراض ی ز یر پوشش شبکه ها ی آب یـ اری آن چنـان که پیش بینی شده بود ، بدست نیامده است و در کنار آن نگرانی هایی نیز در مورد نبود کشاورزی پایدار در این شبکه هـا مشاهده گردید . بنابر ا ین موضوع عملکرد ا ین شبکه ها بطور فزا ینده ای مورد توجه محققین ، مدیران ومصرف کننـدگان آب قرار گرفت و بر ا ین نکته تاکید شد ه که ا ین شبکه ها به صورت دوره ا ی مورد ارز یابی قرارگ یرد . بررسی ها ی انجـام شده در مناطق مختلف در مورد عدم کارا یی شبکه ها نشان از توز یع نامناسب آب وجود داردکه منجر به اختلاف اساسـ ی بین مالک ین اراض ی بالا دست و پا یین دست در زم ینه ها ی کمبود آب آب یاری ،کاهش تول ید دربعضی مناطق یا آبیاری بیش از حدگردیده و اغلب آب ی که در هر منطقه تحو یل می گردد با نیاز آبی مطابقت ندارد و از لحـاظ برنامـه زمـان ی و دبـ ی بسیار متغیر می باشد . در این مقاله پ یرامون موضوعاتی از قبیل عرضه آبها ی سطح ی و ز یر زم ینی و تقاضـا ی آب درشـبکه هـا ی عمـده آبخـور زاینده رود ،چگونگ ی انطباق دادن اطلاعات کشاورز ی مربوط به شهرستانها ی محدوده شبکه آبیاری واسـتفاده از تکنیک سنجش از دور برای اخذ اطلاعاتی از قبیل سطح اراض ی و طبقه بند ی محصولات در اراض ی بحث خواهد شد . باتوجـه بـه آمار بدست آمده از روشها ی مختلف ، تقاضا برای هر کدام از شبکه ها تخمین زده شده و با آب رها شده برای شبکه های مدرن قدیمی وجدید مقایسه شد . نتایج حاکی از منطبق نبودن عرضه و تقاضا (supply & Demand) در هـر کـدام از شبکه ها و از بالادست به پائین دست می باشد .

عرضه و تقاضا ی آب ، آبهای سطحی و زیرزمینی ، شبکه های آبیاری ، زاینده رود ، اصفهان