محمداسماعیل کمالی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری زهکشی - دانشگاه تربیت مدرس
احمد خدادادی - استادیار محیط زیست و رئیس پژوهشکده محیط زیست دانشکده فنی - دانشگاه تربی
مهدی کوچک زاده - استادیار گروه ابیاری و زهکشی - دانشگاه تربیت مدرس

با توجه به رشد سریع جمعیت و افزایش نیاز آبی اعم از مصارف شرب، صنعت و کشاورزی ، برنامه ریزی مناسب در راستای استفاده بهینه از منابع آبی، امری ضروری است. همچنین نوسان آورد رودخانه ها در ماه های مختلف، لزوم مهار جریانات مازاد را از طریق احداث سدهای ذخیره ای توجیه می نماید. از طرفی دیگر، اثرات متقابل سازه های عمرانی و محیط زیست جایگاه ارزنده ای در امر تصمیم گیری پیدا نموده است. مطالعات سد مخزنی کلقان در استان آذربایجان شرقی، با هدف بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک منطقه انجام گردید. المان های موجود در پیکربندی سیستم شامل محور سد، انحراف جریان جهت بهبود و توسعه اراضی و نقطه حروجی یا سرریز از سد می باشد. در این بررسی با در نظر گرفتن شاخص های ارزیابی محیط زیست در امر توسعه منابع آب و سدسازی و همچنین مطالعات زیست محیطی منطقه، راهکارهای مناسبی در راستای مدیریت بهینه این پروژه پیشنهاد گردید تا از نتایج آن بتوان جهت طراحی و بهره برداری مناسب سد، با توجه به ویژگی های هیدرولوژیکی منطقه، استفاده نمود.

توسعه منابع آب ، محیط زیست ، سد مخزنی ، فاز ساختمانی ، فاز بهره برداری