ناصر شفیعی ثابت - استادیار گروه جغرافیای انسانی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
نگین سادات میرواحدی - دانشجوی دکترا جغرافیا و برنامه ریزی آمایش کیفیت محیطی مناطق روستایی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

هدف این پژوهش تبیین جایگاه کشاورزی هوشمند به اقلیم و اثرات آن در تامین امنیت غذایی در راستای بهبود ابعاد کشاورزی پایدار است. در دهه های اخیر، امنیت غذایی جهان به دلیل فشارهای فراوان بر ظرفیت های تولیدی در معرض تهدید جدی قرارگرفته است. بخش زیادی از این فشارها ناشی از رشد سریع جمعیت و تقاضا برای مواد غذایی، از بین رفتن منابع طبیعی و تغییرات اقلیمی غیرقابل پیش بینی است. کانون های روستایی به مثابه مکان اصلی تولید کشاورزی، غذای میلیون ها انسان را تامین می کنند. ساکنان روستایی نظیر کشاورزان، دامداران، ماهی گیران و غیره که در تولید محصولات کشاورزی نقش مهمی به عهده دارند؛ بیش از دیگران در معرض آسیب های جدی ناشی از تغییرات اقلیمی قرار دارند. ازاین رو، توانمندسازی، ظرفیت سازی این قشر آسیب پذیر در مواجهه با تغییرات و روندهای نامتعادل در تولیدات کشاورزی یکی از الزامات نظام سیاس تگذاری و راهبردهای دولتی است تا علاوه بر این که نیاز جمعیت رو به افزایش را تامین می سازد؛ در راستای راهبرد مصرف متعادل نیز، از مصرف بی رویه منابع طبیعی به ویژه آب وخاک و سایر عناصر مهم تولید جلوگیری می کند. در چند دهه اخیر، رویکرد غالب در فرآیند تولید کشاورزی، افزایش تولید بدون در نظر گرفتن ظرفیت های منابع طبیعی و تنها در راستای افزایش درآمد و کسب سود بوده است؛ اما آنچه در کشاورزی پایدار مطرح است، توجه به رویکردهایی است که از طریق آن بتوان به تولید متعادل دس تیافت و درنهایت چشم اندازی از امنیت غذایی به دست آورد. یکی از رویکردهای مطرح شده در این زمینه، کشاورزی هوشمند به اقلیم است که با ارزیابی شرایط ویژه هر مکان، روش ها و فناوری های مناسب برای تولید محصولات کشاورزی سالم و با کیفیت ارائه می دهد. بدین ترتیب، این پژوهش به روش کتابخانه ای اسنادی به بررسی مهم ترین رویکردهای نوین در کشاورزی پایدار برای تامین امنیت غذایی پرداخته است. نتایج نشان می دهد، با به کارگیری رویکردهای نوین کشاورزی پایدار و افزایش توان و قدرت چانه زنی روستاییان برای ارتقای کمیت و کیفیت تولیدات روستایی، امنیت غذایی قابل حصول است. به گونه ای که از طریق آموزش و ارتقاء دانش مهارت روستاییان و کشاورزان در زمینه تغییر اقلیم، م یتوان بدنه استراتژی های اجرایی کشاورزی پایدار را از روبرو شدن با خروجی باخ ت باخت بر حذر داشت و راهکارهای تعامل و تشری کم ساعی بین امنیت غذایی، سازگاری و کاهش طرات تغییر اقلیم را به عنوان شالوده ای برای سازمان دهی و تغییر سیاست گذاری ها از سطح مزرعه تا سطح جهانی در پاسخ به تغییرات اقلیمی ارائه کرد

کشاورزی پایدار، امنیت غذایی، کشاورزی هوشمند به اقلیم، تولید متعادل