سمیه نجارزاده - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
جابر پناهنده - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
سعیده علیزاده سالطه - استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
فریبرز زارع نهندی - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

نعناع فلفلی با نام علمیL.  Mentha piperita از خانواده Lamiaceae از جمله گیاهان دارویی و معطری است که اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی استفاده می­شود. به منظور ارزیابی برخی شاخص­های فیزیولوژیکی و اسانس نعناع فلفلی آزمایشی به صورت فاکتوریل با استفاده از تیمارهای اسید سالیسیلیک (0، 1/0، 1 میلی مولار) و پوتریسین (0، 1/0، 1 میلی­مولار) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. همه صفات در دو چین ارزیابی شدند. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که میانگین همه صفات (به جز نسبت سبزینه (کلروفیل) a/b، کاروتنوئید، آنتوسیانین و مواد جامد محلول) در چین اول به طور معنی داری بیشتر از چین دوم بودند. کاربرد غلظت­های مختلف اسید سالیسیلیک منجر به کاهش میزان سبزینه کل و a، کارتنوئید و آنتوسیانین شد. همچنین تیمارهای 1/0 و 1 میلی­مولار اسید سالیسیلیک درصد اسانس شاخساره نعناع فلفلی را در مقایسه با مصرف نکردن آن، 02/16و 91/32 درصد و نیز درصد اسانس برگ گیاه را نسبت به شاهد، 54/2 و 66/29 درصد افزایش داد. با افزایش مقادیر پوتریسین، عملکرد تر و خشک در واحد سطح، سبزینهa ، سبزینه کل، کاروتنوئید و درصد اسانس برگ افزایش یافت. با به کارگیری 1 میلی­مولار پوتریسین میزان آنتوسیانین و درصد اسانس برگ در مقایسه با شاهد به ترتیب 91/33 و 36/21 درصد افزایش یافت. افزون بر آن اثر متقابل دو عامل مورد بررسی روی عملکرد تر در واحد سطح، سبزینه a وb، سبزینه کل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، مواد جامد محلول و اثر متقابل سه عامل بر عملکرد خشک در واحد سطح، کاروتنوئید و مواد جامد محلول معنی­دار بودند.

اسانس, اسید سالیسیلیک, پلی آمین, تنظیم کننده های رشد, صفات رویشی, گیاه دارویی