ملیکا بایگانیان - دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث
محمد حسن رستمی - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه علوم قران وحدیث دانشگاه فردوسی مشهد

اصطلاح قرآن در علم اصول، مفهوم همواره ثابتی نداشته بلکه در طول تاریخ ­­این علم، تعاریفی متفاوت و مولفه هایی مختلف به خود دیده است. باآنکه در سده های پنجم و ششم هجری، مولفه های ­­ منقول متواتر و مکتوب در مصاحف برای معرفی قرآن بر هر مولفه دیگری ازجمله اعجاز ، ترجیح داده می شد اما در سده هفتم، مفهومی جدید از قرآن در علم اصول، ارائه و مولفه اعجاز، جایگزین مولفه های پیشین در تعاریف شده است. تبیین چرایی جایگزینی مولفه اعجاز در تعاریف اصولی سده های هفتم و هشتم به جای مولفه های منقول متواتر و مکتوب در مصاحف با استفاده از روش تاریخ انگاره، مهم ترین مساله پژوهش پیش رو بوده است. تحقیق دراین باره نشان گر آن است که گفتمان علمی سده های هفتم و هشتم پیرامون مبحث اعجاز، نیز وجود انتقادات متعدد پیرامون مولفه های منقول و مکتوب در این دوران، مهم ترین دلایل انتخاب مولفه اعجاز برای تعریف قرآن در این دو سده بوده است.  

قرآن, تحولات مفهومی, تاریخ انگاره, اعجاز, اصول فقه